Green Trees: Tin môi trường

Mặt đường Hà Nội nóng gần 60 độ C, dân chui hầm trốn nóng

TTO - Theo dự báo, nhiệt độ Hà Nội lên đến 41 độ C. Và nhiệt độ thực tế tại Hà Nội vào giữa trưa 3-6, đã lên trên 40 độ C. Nhiệt độ mặt đường lên gần 60 độ C
Theo ghi nhận, do nhiệt độ ngoài trời quá nóng nên hầu hết mọi người đều hạn chế ra đường và chọn cho mình những nơi bóng mát hay trong nhà để tránh nắng nóng

Chúng tôi thử dùng một chiếc nhiệt kế để đo nhiệt độ ngoài trời và kết quả đo được tại đường Nguyễn Trãi, Thanh Xuân lúc 12g30 khoảng 42 độ C và nhiệt độ mặt đường lên gần 60 độ C.
Nắng nóng cộng thêm trời không một gợn mây khiến thời tiết Hà Nội hôm nay càng gay gắt hơn.
Mặt đường các tuyến phố đều có cảm giác như bốc hơi, bỏng rát, ai đi đường đều phải căng mình với cái gió khô nóng từ mắt đường táp vào mặt.
Nhiều người lao động tại tuyến đường Nguyễn Xiển đã phải xuống hầm đi bộ để nằm nghỉ để tránh nắng.
Họ cho hay nhiều ngày nay do thời tiết tại Hà Nội nắng nóng nên họ đã phải tranh thủ xuống đây để chợp mắt trước giờ làm chiều.

Người lao động nằm la liệt dưới một số đường hầm đi bộ - Ảnh: NAM TRẦN

Một người đàn ông cởi trần nằm ngủ dưới hầm đi bộ trên đường Nguyễn Xiển, Thanh Trì - Ảnh: NAM TRẦN

Bất kể chỗ nào bóng mát cũng có thể làm chỗ nghỉ tạm- Ảnh: NAM TRẦN

Các quán nước ven đường đông khách giải nhiệt - Ảnh: NAM TRẦN

Một nhân viên của một hiệu sách trên đường Xuân Thủy, Cầu Giấy kéo tấm rèm để tránh nắng khi mặt trời chuyển hướng - Ảnh: NAM TRẦN

Nắng nóng cộng thêm trời không một bóng mây nào càng khiến thời tiết gay gắt hơn, các tuyến đường mọi người đều hạn chế ra ngoài - Ảnh: NAM TRẦN

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trung ương dự báo từ ngày 3 đến ngày 5-6, do tác động của vùng áp thấp nóng phía Tây kết hợp với hiệu ứng gió phơn hoạt động mạnh nên nắng nóng gay gắt sẽ tiếp tục xảy ra ở Bắc Bộ và các tỉnh miền Trung từ Thanh Hóa đến Phú Yên với nhiệt độ cao nhất trong ngày phổ biến 37-40 độ C, có nơi trên 41 độ.
Thời gian có nhiệt độ trên 35 độ từ 10-17 giờ. Cấp độ rủi ro thiên tai: cấp 1. Từ ngày 06/06 nắng nóng sẽ dịu dần.
Tại Hà Nội, từ ngày 3 đến ngày 5-6, trời nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất trong ngày từ 39 - 41 độ C.
Thời gian có nhiệt độ trên 35 độ C kéo dài từ 10-18 giờ. Nhiệt độ thấp nhất trong ngày cũng lên từ 30-33 độ C. Đến ngày 6-6 nắng nóng mới dịu dần.

-Tuổi trẻ-

Hà nội chuẩn bị chặt hạ 1300 cây xanh phố Phạm Văn Đồng

Chịu trận để phát triển

Liên tiếp trong thời gian qua, trên địa bàn cả nước, hiện tượng ô nhiễm môi trường nước đã làm cho hiện tượng cá chết bất thường hàng loạt.

Ô nhiễm nguồn nước xuất phát từ việc các ao, hồ, sông tiếp nhận nhiều loại nguồn thải từ nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt. Trong khi đó, mức đầu tư cho hệ thống xử lý nước thải chưa đáp ứng yêu cầu.

Nước thải sinh hoạt chiếm trên 30% tổng lượng thải trực tiếp ra các sông hồ hay kênh rạch dẫn ra sông. Theo số liệu tính toán của cơ quan môi trường cho thấy Đông Nam bộ và Đồng bằng sông Hồng là 2 vùng tập trung nhiều lượng nước thải sinh hoạt nhất cả nước.

Vùng Đông Nam bộ với toàn bộ các tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, nơi tập trung các khu công nghiệp (KCN) lớn, là vùng có lượng phát sinh nước thải công nghiệp lớn nhất cả nước. Số lượng KCN có hệ thống xử lý nước thải vẫn đang ở mức trung bình (50-60%), hơn nữa, 50% trong số đó vẫn chưa hoạt động hiệu quả.

Theo các nghiên cứu tác động môi trường của cơ quan Tổng cục Môi trường cho thấy: ở ngành công nghiệp dệt may, ngành công nghiệp giấy và bột giấy, nước thải thường có độ pH trung bình từ 9-11; chỉ số nhu cầu ôxy sinh hoá (BOD: Biochemical oxygen Demand - là lượng oxy cần thiết cung cấp cho vi sinh vật để oxi hóa các chất hữu cơ), nhu cầu ôxy hoá học (COD: Chemical oxygen Demand - là khối lượng oxy cần tiêu hao trên 1 lít nước thải) có thể lên đến 700mg/1 và 2.500mg/1; hàm lượng chất rắn lơ lửng... cao gấp nhiều lần giới hạn cho phép.

Hàm lượng nước thải của các ngành này có chứa xyanua (CN-) vượt đến 84 lần, H2S vượt 4,2 lần, hàm lượng NH3 vượt 84 lần tiêu chuẩn cho phép nên đã gây ô nhiễm nặng nề các nguồn nước mặt trong vùng dân cư.

Bên cạnh những nguồn thải nêu trên, nước thải nông nghiệp cũng là vấn đề đáng quan tâm hiện nay. Đó là nguyên nhân chính gây ảnh hưởng đến nguồn nước tại những địa phương có nền kinh tế nông nghiệp phát triển mạnh như vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Nước thải từ hoạt động nông nghiệp có chứa hóa chất bảo vệ thực vật hay thuốc trừ sâu là thành phần độc hại cho môi trường và sức khỏe con người. Đặc biệt, các khu vực này, đời sống dân cư vẫn gắn với nguồn nước sông, dùng làm nước sinh hoạt hay sử dụng để nuôi trồng thủy sản.

Có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nước như sự gia tăng dân số, mặt trái của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, cơ sở hạ tầng yếu kém, lạc hậu: nhận thức của người dân về vấn đề môi trường còn chưa cao…

Đáng chú ý là sự bất cập trong hoạt động quản lý, bảo vệ môi trường. Nhận thức của nhiều cấp chính quyền, cơ quan quản lý, tổ chức và cá nhân có trách nhiệm về nhiệm vụ bảo vệ môi trường nước chưa sâu sắc và đầy đủ; chưa thấy rõ ô nhiễm môi trường nước là loại ô nhiễm gây nguy hiểm trực tiếp, hàng ngày và khó khắc phục đối với đời sống con người cũng như sự phát triển bền vững của đất nước.

Bên cạnh đó, các quy định về quản lý và bảo vệ môi trường nước còn thiếu, cơ chế phân công và phối hợp giữa các cơ quan, các ngành và địa phương chưa đồng bộ, còn chồng chéo, chưa quy định trách nhiệm rõ ràng.

Chưa có chiến lược, quy hoạch khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước theo lưu vực và các vùng lãnh thổ lớn. Chưa có các quy định hợp lý trong việc đóng góp tài chính để quản lý và bảo vệ môi trường nước gây nên tình trạng thiếu hụt tài chính, thu không đủ chi cho bảo vệ môi trường nước.

- PL+ -

Vùng tệp đính kèm

Nổ lớn tại lò vôi Formosa

Bất chấp mọi phản đối, Formosa cho vận hành lò cao

Ống Trung Quốc dẫn nước ăn TP.HCM: Sao không chọn Châu Âu?

Dùng loại ống gì đều phải tính toán so sánh, vì tuổi thọ cả trăm năm và chi phí đầu tư bảo trì quá lớn, không hề đơn giản.

Vấn đề chính là nhà thầu cụ thể của Trung Quốc

Mới đây, UBND TP.HCM đang chỉ đạo Sở KHCN phối hợp với Sở GTVT, Sở Y tế, Tổng Công ty TNHH MTV Cấp nước Sài Gòn (SAWACO), Công ty Cổ phần hạ tầng nước Sài Gòn… làm rõ có hay không ảnh hưởng chất lượng nước sạch khi sử dụng các loại ống gang.

Trước đó, tháng 6/2016, ông Trương Văn Hải - nguyên cán bộ SAWACO, gửi đơn lên Thành ủy, HĐND, UBND TP.HCM, nói rõ SAWACO sẽ đầu tư phát triển hơn 260 km mạng đường ống cấp 1,2 để tiếp nhận các nguồn nước sạch, sử dụng ống gang dẻo do các công ty Trung Quốc sản xuất như Xinxing, Sun.

Đặc biệt, ống gang dẻo Trung Quốc được đúc từ những phế phẩm của PLA (vật liệu phân hủy sinh học), các sản phẩm bom mìn hay những vũ khí hết hạn sử dụng. Do vậy, ống gang dẻo Xinxing được chào bán ở Việt Nam rẻ hơn nhiều so với các sản phẩm khác và có thể bán với mọi giá.

Là người giảng dạy trong bộ môn Cấp thoát nước, là chuyên gia giao thông công chính trong TPHCM, trao đổi với Đất Việt, ngày 20/5, TS Phạm Sanh cho biết: "Thông tin cá nhân nguyên cán bộ SAWACO phản ánh lên các cấp lãnh đạo cao nhất của thành phố gần cả năm, bây giờ UBND TP mới có văn bản chỉ đạo các Sở Ban Ngành và SAWACO làm rõ chất lượng nước khi sử dụng ống gang dẻo của một số nhà sản xuất Trung Quốc.

Theo tôi đây là việc làm hơi chậm trong xử lý thông tin về hiệu quả đầu tư công, về tác động ảnh hưởng sức khỏe người dân, trong lúc cả nước và TP HCM không thiếu chuyên gia về cấp nước đô thị. Thật ra thông tin này, về khoa học và thực tế, chưa có độ chính xác cao cho lắm".

Bên cạnh đó, theo ông Sanh, đường ống cấp nước bằng gang ra đời rất sớm, từ giữa thế kỷ 15, nhờ cường độ cao và sử dụng bền, các vật liệu khác khó cạnh tranh. Đến năm 1948, thế giới bắt đầu dùng ống gang dẻo, phát huy thêm các ưu điểm và khắc phục khuyết điểm của ống gang thường (trọng lượng bản thân, địa chất phức tạp, tải trọng ngoài lớn...).

Sau này, dù có sự xuất hiện của ống PVC, ống HDPE, ống composit..., ống gang dẻo vẫn giữ được gíá trị của nó, đặc biệt đường ống cấp nước đô thị có đường kính lớn. Ống gang dẻo, nếu được thi công và chống ăn mòn tốt có thể có tuổi thọ từ 50 đến trên 100 năm.

"Giống như các loại ống bằng kim loại, ống gang dẻo vẫn bị ăn mòn cả bên ngoài lẫn bên trong. Tuy mức độ ăn mòn rất nhỏ (so với tuổi thọ công trình), người ta vẫn gia cố chống ăn mòn ống cả bên ngoài và bên trong. Bên trong ống, thường dùng vữa xi măng hoặc PUR (Polyurethane).

Ống gang dẻo có thể làm từ phế liệu hoặc tái chế. Đây cũng là một ưu điểm về thân thiện môi trường, giảm phát khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Do vật liệu gang dẻo sử dụng làm ống cấp nước đã có từ lâu tại hầu hết các thành phố trên thế giới, nên hiện nay có khá nhiều tiêu chuẩn về chất lượng vật liệu, thi công lắp đặt, bọc trám ống và thí nghiệm (EN 15655:2009, ISO 2531:2009, ANSI/AWWA/ASTM...). Cả Việt Nam cũng có TCVN 10177:2013.

Như vậy, cần phân biệt rõ 3 khái niệm: công nghệ ống gang dẻo, ống gang dẻo của Trung Quốc và ống gang dẻo của nhà thầu hay nhà sản xuất Trung Quốc.

Về công nghệ hay vật liệu gang dẻo thì không có gì phải tranh luận, nếu ảnh hưởng sức khỏe hay xấu môi trường thì thế giới đã có nhiều thông tin rồi. Nói ống gang dẻo của Trung Quốc cũng quá chung chung. Vấn đề còn lại chính là nhà thầu cụ thể của Trung Quốc.

Đúng ra là cách tổ chức thực hiện đấu thầu quốc tế lựa chọn nhà thầu ra sao, rồi năng lực và trách nhiệm quản lý hợp đồng của chủ đầu tư thế nào?", ông Sanh nhấn mạnh.

Không chỉ TP.HCM

Ở góc độ khác, theo ông Sanh, hệ thống cấp nước đô thị rất quan trọng, không những đáp ứng yêu cầu sử dụng nước sạch cho người dân và doanh nghiệp, còn phải đảm bảo yêu cầu vệ sinh, sức khỏe, môi trường, chữa cháy, thậm chí an ninh quốc phòng.

Dùng loại ống gì đều phải tính toán so sánh, vì tuổi thọ cả trăm năm và chi phí đầu tư bảo trì quá lớn, không hề đơn giản.

"Không ai dám sử dụng các vật liệu nguy hại làm đường ống dẫn nước gây nguy hiểm cho sức khỏe người dân khi sử dụng lâu dài (trực tiếp hay gián tiếp). Phải dựa vào tiêu chuẩn kỹ thuật, thông tin thế giới và các cơ sở khoa học lẫn thực tiển để lựa chọn đúng công nghệ, đúng nhà thầu có uy tín và kinh nghiệm.

Nhất là phía Việt Nam, từ cơ quan quản lý nhà nước đến cán bộ quản lý dự án cụ thể, phải có trách nhiệm trước dân", ông Sanh cho biết thêm.

Trước thực trạng không chỉ có TPHCM, đường ống nước sông Đà Hà Nội đến nay cũng đang chuẩn bị được cung cấp bởi nhà thầu Xinxing, vị chuyên gia trên phân tích: "Theo tôi, cứ làm đúng luật Đấu thầu và các quy định pháp luật khác có liên quan. Nếu Nhà thầu Trung Quốc đủ năng lực, có các điều kiện về kỹ thuật và về giá tốt nhất, thì họ trúng thầu không có gì ngạc nhiên.

- Đất Việt -

Vùng tệp đính kèm

Kiên Giang: Hải sản chết lan rộng

Khu vực có cá, nghêu, sò… chết đã lan rộng khắp vùng bờ biển vịnh Hà Tiên, với chiều dài hơn 30 km.

Tình trạng hải sản chết hàng loạt đã lan từ phường Tô Châu (thị xã Hà Tiên) đến xã Bình An (huyện Kiên Lương), ông Nguyễn Văn Tâm - giám đốc Sở Nông nghiệp tỉnh Kiên Giang - xác nhận sáng 11-5.

Đi dọc theo quốc lộ 80 ven biển từ sáng sớm, khi thủy triều chưa lên, phóng viên Tuổi Trẻ ghi nhận bãi biển la liệt xác nghêu trắng xóa. Những sạp hàng thường ngày buôn bán hải sản dọc theo quốc lộ 80 hiện đã giảm hẳn. Nhiều sạp hàng bỏ trống.

Anh Phan Văn Đắc, đang nuôi 15ha nghêu tại xã Dương Hòa, huyện Kiên Lương, rầu rĩ dùng cào gom xác nghêu đổ thành từng đống. “Con nghêu thường sống dưới mặt đất cách 5-10 phân, nó ngoi lên nghĩa là đã chết”, anh Đắc giải thích.

Những con nghêu được bới lên từ dưới mặt đất đã thối rữa, mùi tanh xộc lên khắp cả bãi biển. Anh Đắc cùng vợ và hai người làm mướn phải gom xác nghêu khi nước còn chưa lên để tránh ô nhiễm cho cả vùng nuôi.

Những con nghêu giống mới to bằng đầu đũa anh Đắc vừa thả cách đây hai tháng cũng chung số phận. Cầm trên tay bao nghêu chết hơn 10kg, anh Đắc than: “Tôi mới thả hơn 4 tấn, hết 1,6 tỉ đồng. Lúc mua 500 con/kg. Thường khoảng 60con/kg là bắt đầu thu hoạch. Giờ chưa kịp lớn đã chết”.

Không chỉ nghêu, xác cá cũng dạt vào bờ, chủ yếu là các loại cá nhỏ.

Anh Chung Sỹ, nuôi 4 lồng với 1.200 con cá bống mú, 500 con cá bóp ở ấp Hòn Heo, xã Dương Hòa, chỉ mặt biển nói: “Bình thường màu nước biển không như vậy đâu, trong xanh lắm. Cả tuần nay mới bắt đầu đổi màu xanh đục, có pha vàng nhạt kiểu lạ như thế này”.
Các lồng cá của anh Sỹ nuôi ngoài biển, cách bờ hơn 2km, đã bị chết phân nửa trong hai ngày 8 - 9-5. “Số còn lại đang có dấu hiệu bỏ ăn”, anh Sỹ nói thêm.

Anh Chung Văn Điểm, nhà sát bờ biển ấp Hòn Heo, cũng nói: “Ở đây từ nhỏ đến giờ, chưa bao giờ thấy màu nước biển lạ như vậy. Khu vực này trước đây cá vẫn nhiều, sau đợt cá chết mấy ngày giờ không còn thấy bóng con cá nào”.

Ông Đặng Trung Tín - chủ tịch UBND xã Thuận Yên, thị xã Hà Tiên, cho biết hơn một nửa hộ dân xã ông sống dựa vào việc nuôi trồng thủy sản. Khi xảy ra sự cố, xã đã khuyến cáo người dân hạn chế lấy nước vào ao, vuông để nuôi trồng thủy sản. Đồng thời yêu cầu người dân không tiêu thụ, buôn bán số lượng hải sản đã chết.

Ông Lý Thái Hưng - trưởng Phòng kinh tế thị xã Hà Tiên - thì cho biết chưa phát hiện tình trạng thủy sản bị ảnh hưởng tại các khu vực du lịch của thị xã.

“Tuy nhiên, thị xã cũng đã khuyến cáo các sạp bán thủy hải sản không bán nghêu để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng”, ông Hưng nói thêm.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Phạm Vũ Hồng - chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang - cho biết đã cử các cơ quan chuyên môn xuống nắm tình hình, cũng như chỉ đạo Sở Tài nguyên môi trường tiến hành lấy mẩu gửi kiểm nghiệm để xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng trên, sẽ thông báo ngay khi có kết quả.

- TTO -

Posco được bật đèn xanh xây nhà máy nhiệt điện than thứ hai tại Việt Nam

Nghệ An: Chất thải màu đen dạt vào bãi biển

Đơn vị nạo vét cảng gang thép Nghi Sơn (Thanh Hóa) đổ vật liệu xuống bến container gần vùng biển giáp ranh Nghệ An, khiến nước biển đổi màu và xuất hiện chất thải trên bãi biển xã Quỳnh Lập.

Những ngày gần đây, chất thải màu đen từ ngoài khơi liên tục dạt vào bãi biển các xóm Tân Minh, Đồng Minh và Đồng Thanh thuộc xã Quỳnh Lập, thị xã Hoàng Mai (Nghệ An).

"Chất thải gồm những hạt to như vỏ trấu hoặc hạt ngô, dạng xỉ đen", ông Mai Văn Khư (Xóm trưởng Đồng Minh, xã Quỳnh Lập) nói và cho biết hiện tượng này cũng xuất hiện vào năm ngoái.

Theo một số người dân địa phương, vừa qua trong khi đi biển họ đã chứng kiến 3 tàu công suất lớn liên tục đổ thải bùn xuống vùng biển giáp ranh Nghệ An - Thanh Hoá. "Cách bờ biển Quỳnh Lập khoảng 100 m, nhiều hôm chúng tôi thấy xuất hiện những vệt nước đục không mùi, không có hiện tượng cá chết. Phía trong bờ là chất xỉ màu đen", ông Hoàng Văn Khuê (xã Quỳnh Lập) nói và thông tin thêm, các tàu xả thải xuất phát từ khu kinh tế Nghi Sơn (Thanh Hóa).

Tại cảng Nghi Sơn, ông Nguyễn Văn Sỹ, đội trưởng nhóm tàu chở chất thải cho biết, đơn vị được Công ty gang thép Nghi Sơn thuê nạo vét luồng lạch tại 3 bến, mỗi bến có độ sâu khoảng 13 m. Hàng ngày đội tàu này hút cát tại luồng, sau đó chạy khoảng 6 km để đổ xuống bến container nằm cách ranh giới vùng biển Thanh Hoá - Nghệ An khoảng 800 m.

"Có thể khi tàu đổ cát xuống bến container đã làm nước biển bị đục, hoặc do lẫn trong cát có một số bụi than. Chúng tôi chỉ hút cát từ luồng chở tới bến container, tuyệt đối không đổ hoá chất hay vật liệu nào khác", ông Sỹ nói.

Công ty gang thép Nghi Sơn cho biết, trong ngày 11/5 đơn vị đã ngừng thi công hạng mục nạo vét luồng vào cảng và đổ vật liệu xuống bến container. Động thái này được thực hiện sau khi UBND thị xã Hoàng Mai (Nghệ An) có văn bản gửi các cơ quan chức năng 2 tỉnh, đề nghị làm rõ thông tin tàu xả thải bùn làm nước biển đổi màu.

"Việc nạo vét của chúng tôi đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường được UBND tỉnh Thanh Hoá phê duyệt, vì vậy đơn vị mong cơ quan chức năng sớm làm rõ vấn đề", ông Trịnh Thế Dũng (Phó giám đốc công ty gang thép Nghi Sơn) nói.

Cùng ngày, UBND tỉnh Nghệ An cho biết đã chỉ đạo cơ quan chức năng lấy mẫu kiểm tra nước biển và chất thải ở khu vực nêu trên, hiện đang đợi kết quả để gửi cho UBND tỉnh Thanh Hóa và các bên liên quan nhằm phối hợp quản lý vùng biển giáp ranh.

- VNExpress -

Kiên Giang: Cá biển chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân

Khu vực biển có cá chết nhiều nhất trải dài khoảng 10 km thuộc địa bàn xã Dương Hòa, huyện Kiên Lương.

Ngày 9-5, ông Ong Văn Lình, Phó chủ tịch UBND xã Dương Hòa, huyện Kiên Lương (Kiên Giang) cho biết, trong 3 ngày qua, tại một số khu vực bờ biển thuộc địa bàn xã xuất hiện hàng loạt cá biển chết chưa rõ nguyên nhân.
Khu vực biển có cá chết nhiều nhất trải dài khoảng 10 km thuộc các ấp: Tà Săng, Mũi Dừa, Bãi Chà Và thuộc địa bàn xã Dương Hòa.
Ngoài một số loại cá sinh sống ở tầng mặt nước như cá bống, cá sơn, cá suốt... thì một số loài sống ở tầng đáy như lịch, tôm tích, cua, ghẹ... cũng bị chết. Thậm chí một số loài như nghêu, sò lụa... sống vùi dưới lớp đất, cát cũng bị chết.

Chị Dương Mỹ Linh, ngụ tổ 5, ấp Mũi Dừa cho biết, số lượng cá chết nhiều nhất khoảng 13h30 ngày 8-5, nổi trắng cả mặt nước, một số do sóng đánh trôi dạt vào bờ, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, ảnh hưởng đến đời sống của nhiều nhà dân ven biển ở khu vực này.
Ông Dương Minh Nghĩa cùng ấp thì cho biết tình trạng cá chết nhiều như vậy là rất bất thường, lần đầu tiên xảy ra ở khu vực này. Khi cá chết, một số hộ dân còn vớt những loại cá lớn để ăn và đem bán.

Ông Ong Văn Lình, Phó chủ tịch UBND xã Dương Hòa cho biết, ngay sau khi nhận được tin báo cửa người dân, xã đã cử cán bộ chuyên môn xuống hiện trường nắm bắt vụ việc, đồng thời báo cáo huyện.

Xã cũng chỉ đạo các đoàn thể, các ấp vận động bà con không vớt cá để ăn hoặc đem bán, tránh nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, trong khi chờ kết luận của ngành chức năng.
Được biết cũng trong chiều qua 8-5, một số ngành liên quan của huyện Kiên Lương và tỉnh Kiên Giang đã xuống lấy mẫu nước tại khu vục cá chết để phân tích tìm hiểu nguyên nhân.

- TTO -

Vùng tệp đính kèm

Quảng Ngãi: Thêm nhà máy giấy phá rừng, xả thải ra biển

UBND tỉnh Quảng Ngãi mới đây đã chấp nhận thu hồi gần 50ha rừng dừa nước ở xã Bình Phước (huyện Bình Sơn) để xây hồ chứa nước cho nhà máy bột- giấy VNT19 trên địa bàn.

Đây là dự án do Công ty cổ phần Bột - Giấy làm chủ đầu tư, đang trong giai đoạn xây dựng và lắp đặt thiết bị tại mặt bằng trên diện tích khoảng 117ha. Dự án này cũng đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định, phê duyệt báo cáo tác động môi trường từ tháng 9/2015. Mặt bằng dự án ban đầu là 70ha, tới giai đoạn sau sẽ là 130 ha.

Để nhà máy giấy đi vào hoạt động, công ty sẽ phải có nguồn cung cấp nước và UBND tỉnh Quảng Ngãi đã cho phép phá 50ha rừng dừa nước để làm hồ chứa này.

Ông Nguyễn Thế Nhân, Chủ tịch UBND xã Bình Phước cho biết, rừng dừa nước có giá trị lịch sử, che bộ đội du kích trong kháng chiến. Đây cũng là mảnh đất kiếm kế sinh nhai cho nhiều gia đình. Việc pháo hủy tới 50ha/ 70ha diện tích dừa nước ở đây khiến người dân tiếc nuối.

Ông Nhân cho biết, ngày nay, ít người còn sử dụng dừa nước nhiều như trước, nên rừng dừa Cà Ninh không còn hiệu quả kinh tế như trước. Rừng dừa Cà Ninh trở thành “lựa chọn” cho xây dựng bể chứa nước phục vụ Nhà máy Bột-Giấy.

Bà Hà Thị Anh Thư, Bí thư Huyện ủy Bình Sơn (Quảng Ngãi), xác nhận trên Báo Thanh niên :“Quan điểm của huyện là ủng hộ chủ trương của tỉnh trong việc thu hồi đất để làm dự án. Tuy nhiên, không thể đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế. Do vậy, nhà đầu tư cần phải trồng lại diện tích rừng thay thế nhằm đảm bảo cân bằng môi trường sinh thái trong khu vực”.

Cũng theo bà, Sở NN-PTNT Quảng Ngãi yêu cầu nhà đầu tư phải nộp cho quỹ phát triển rừng của tỉnh khoảng 500 triệu đồng/ha để trồng lại rừng dừa nước.

Ông Nguyễn Thế Nhân cho rằng qua các lần tổ chức họp, người dân đồng ý phá rừng dừa nước để làm hồ chứa nước nhưng nhiều người băn khoăn, lo lắng về vấn đề môi trường.

“Khoảng 20 ha rừng dừa nước nằm ngoài phạm vi hồ chứa nước thuộc sở hữu của người dân, cơ quan chức năng cần lấy tiền đền bù của chủ đầu tư mua lại để chuyển thành rừng phòng hộ, giữ môi trường sinh thái trong vùng”, ông Nhân kiến nghị.

Đường ống nước thải nhà máy giấy đổ thẳng ra biển, phải đặt ngầm hay "phơi" lên?

Theo báo cáo đánh giá tác động môi trường, thì vị trí xả thải của Dự án tại vịnh Việt Thanh (thôn Lệ Thủy, xã Bình Trị, huyện Bình Sơn) cách bờ biển khoảng 500m - 1,5 km. Và với vị trí xả thải này, thì chủ đầu tư Dự án sẽ phải lắp đặt ống ngầm dưới nước, giống như trường hợp của nhà máy thép Formosa Hà Tĩnh.

Song lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi băn khoăn, đó là “vấn đề này có đảm bảo đúng các quy định của pháp luật Việt Nam hay không?”

Thông tin từ UBND tỉnh Quảng Ngãi, vì lo ngại điều này, ngay từ năm 2011, lãnh đạo tỉnh đã đề nghị chủ đầu tư trong quá trình thiết kế, xây dựng nhà máy, phải xây dựng một hồ nuôi cá bằng nước thải của nhà máy trước khi thải ra biển nhằm kiểm nghiệm tiêu chuẩn nước thải trước khi thải ra môi trường.

Tuy nhiên, trong báo cáo đánh giá tác động môi trường của Dự án vào tháng 9/2015 lại không nhắc tới vấn đề này.

Do vậy, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét yêu cầu chủ đầu tư xây dựng hồ chỉ thị sinh học để kiểm chứng chất lượng nước thải sau khi xử lý trước khi xả thải ra môi trường, hoặc có ý kiến chính thức về vấn đề này.

Quảng cáo dùng máy móc tốt nhưng lắp đặt máy cũ chất lượng tồi

Khi chấp thuận dự án, tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu chủ đầu tư phải sử dụng công nghệ tiên tiến, máy móc, thiết bị hiện đại, đồng bộ, quy trình công nghệ khép kín, đáp ứng điều kiện về các chỉ tiêu kinh tế và đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường.

Tuy nhiên, trên thực tế Công ty CP bột - giấy VNT19 không lắp đặt máy móc thiết bị mới mà nhập khẩu máy móc, thiết bị cũ, đã qua sử dụng.

Hiện, tỉnh Quảng Ngãi đã đề nghị Bộ KH-CN hỗ trợ kiểm tra, giám sát việc thẩm định, giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ dự án Nhà máy bột - giấy VNT19.

- Đất Việt -

Thuế bảo vệ môi trường: Có thực vì môi trường?

Thu thuế bảo vệ môi trường là để bảo vệ môi trường, không thể đóng vai trò nào khác.

Lộ trình mà Chính phủ vạch ra để Luật thuế bảo vệ môi trường (BVMT) sửa đổi được thông qua chỉ trong bốn tháng:

trình dự án luật tại kỳ họp Quốc hội tháng 6, được thẩm tra bởi Ủy ban Tài chính - ngân sách Quốc hội tháng 7, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét tháng 8, gửi đại biểu Quốc hội cho ý kiến tháng 9 và trình Quốc hội xem xét thông qua tháng 10 năm nay.

Một đạo luật ảnh hưởng trực tiếp và sâu rộng đến túi tiền của người dân nhưng các cơ quan quản lý nhà nước lại mong muốn được thông qua với một lộ trình “thần tốc” như vậy, liệu các tác động tiêu cực khi sửa đổi luật có được xem xét thấu đáo và toàn diện?

Thủ phạm chính gây ô nhiễm được nương nhẹ

Luật thuế BVMT hiện hành quy định khung thuế các sản phẩm xăng dầu và đã áp dụng kịch khung thuế xăng, nhiên liệu bay và dầu diesel.

Trọng tâm của dự thảo Luật thuế BVMT sửa đổi là đề xuất tăng khung thuế của xăng, nhiên liệu bay và dầu diesel, trong khi đó các sản phẩm than đá được giữ nguyên khung thuế. So sánh nguồn thu thuế BVMT giữa xăng dầu, than đá và các loại khác từ số liệu thống kê của Bộ Tài chính trong các năm qua để thấy rõ sự chênh lệch về nguồn thu trong biểu đồ sau (xem biểu đồ 1).

Tổng hợp cho thấy đóng góp thuế BVMT từ than đá giảm, trong khi đóng góp từ xăng dầu liên tục tăng trong tổng nguồn thu thuế BVMT. Từ đó có thể nói xăng dầu đang đóng vai trò xương sống về nguồn thu thuế BVMT trong thời gian qua tại Việt Nam và dự kiến trong những năm tới.

Luật hiện hành định nghĩa: “Thuế BVMT là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường”.

Như vậy, có thể hiểu rằng “tác động xấu đến môi trường” chính là thước đo để tính thuế, là cơ sở để quyết định mức thuế của mỗi loại sản phẩm, hàng hóa là cao hay thấp.

Hãy so sánh tác động môi trường giữa xăng dầu và than đá để thấy rõ Luật thuế BVMT hiện hành và dự thảo sửa đổi có một sự ưu ái về thuế một cách đáng ngạc nhiên và khó hiểu đối với than đá.

Theo thống kê của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), tổng phát thải CO2 do tất cả các hoạt động đốt nhiên liệu của Việt Nam năm 2014 là 143,3 triệu tấn, trong đó than đá đóng góp 55%, xăng dầu 30% và khí 15%, có nghĩa than đá mới chính là nguồn phát thải gây ô nhiễm chi phối tại Việt Nam, chứ không phải xăng dầu.

Biểu đồ 2 hiển thị rõ hơn về diễn biến phát thải CO2 từ các nguồn nhiên liệu khác nhau tại Việt Nam, trong đó than đá vượt qua xăng dầu từ năm 2006 và chi phối tổng lượng phát thải cho đến nay.

Cũng từ số liệu của IEA về đốt nhiên liệu, ngành sản xuất điện năng và nhiệt năng Việt Nam đóng góp 35% lượng phát thải CO2, ngành công nghiệp và xây dựng đóng góp 34% lượng phát thải CO2, trong khi đó ngành giao thông chỉ đóng góp 22% lượng phát thải CO2.

Điều đó có nghĩa rằng giao thông, một ngành đang sử dụng nhiên liệu là xăng dầu để hoạt động, không phải là ngành gây ô nhiễm chính tại Việt Nam, nhưng xăng dầu phải “đóng vai trò chủ đạo” về BVMT một cách bất đắc dĩ thông qua việc phải đóng góp tới 98% nguồn thu thuế BVMT như hiện nay.

Trong khi đó, các ngành công nghiệp nặng sử dụng rộng rãi than đá, có nguy cơ ô nhiễm cao như sản xuất điện năng (nhà máy nhiệt điện than), công nghiệp luyện thép, ximăng, hóa chất... đang tận hưởng chính sách ưu đãi thuế BVMT một cách “bất ngờ”.

Đó là xét về mặt vĩ mô của nền kinh tế, hãy xem tiếp về vi mô trên quan điểm so sánh tác động môi trường của mỗi đơn vị sản phẩm xăng dầu và than đá cũng như mối tương quan về mức thuế BVMT hiện nay.

Theo số liệu của Cơ quan Thông tin năng lượng Hoa Kỳ (USEIA), để cùng tạo ra một đơn vị năng lượng như nhau (Kcal, mmBtu hoặc GJ), lượng phát thải từ đốt than cao hơn từ đốt dầu với từng chất ô nhiễm không khí cụ thể như sau: SO2 gấp 2,3 lần; bụi gấp 32,7 lần; CO2 gấp 6,3 lần và thủy ngân gấp 2,3 lần.

Tất nhiên, lượng phát thải cao hay thấp còn tùy thuộc vào từng loại than hay từng loại xăng dầu cũng như công nghệ đốt, điều kiện vận hành, tuổi thọ thiết bị... nhưng xét về bản chất thành phần hóa học, than đá rõ ràng “dơ bẩn” hơn xăng dầu nhiều lần.

Ví dụ, hàm lượng lưu huỳnh tối đa trong xăng A92 là 350 mg/kg, trong dầu diesel (DO 0.05S) là 500 mg/kg (theo tiêu chuẩn của Petrolimex TCCS 01:2015/PLX và TCCS 03:2015/PLX) so với hàm lượng lưu huỳnh tối đa trong than là 1,75-9%, tương đương với 17.500-90.000 mg/kg (tùy loại than, theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 8910:2011), hoặc độ tro trong dầu diesel (DO 0.05S) chỉ là 0,01% trong khi trong than cho phép từ 3-45%.

Nghĩa là hàm lượng lưu huỳnh trong than cao hơn từ 35-257 lần trong xăng dầu, hàm lượng tro trong than cao hơn từ 300-4.500 lần trong xăng dầu! Điều này giải thích vì sao đốt than gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng vượt bậc so với đốt xăng dầu.

Với mức thuế BVMT hiện hành, so với than đá, xăng cao gấp 80 lần, dầu diesel cao gấp 40 lần (tính với mức thuế tối đa), liên tưởng đến thước đo “tác động xấu đến môi trường” với những phân tích so sánh về tác động môi trường của xăng dầu và than đá trên đây, rõ ràng Luật thuế BVMT hiện hành và dự thảo Luật thuế BVMT sửa đổi đang nương nhẹ với than đá một cách khó hiểu!

Phải chăng mức thuế thấp đó chính là động lực thu hút đầu tư tràn lan các nhà máy nhiệt điện than trong thời gian qua? Hay ngược lại, đánh thuế BVMT cực thấp đối với than để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư phát triển nhiệt điện than?

Tăng nguồn thu thuế, cách nào?

Theo Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), việc xem xét đánh thuế nhiên liệu hóa thạch chủ yếu dựa trên mức độ đóng góp tác động đến biến đổi khí hậu và mức độ gây ô nhiễm không khí, từ đó cơ sở đánh thuế nhiên liệu là dựa trên phát thải carbon (tấn CO2 tương đương) hoặc dựa trên đơn vị nhiệt lượng (Kcal, mmBtu hoặc GJ).

Áp dụng cách tiếp cận dựa trên phát thải carbon để quy đổi thuế BVMT hiện nay với xăng, dầu diesel và than theo thuế carbon trong biểu đồ 3 (xem bảng 1).

Theo tổng hợp của Ngân hàng Thế giới (WB), tính đến tháng 2-2017 đã có 24 quốc gia và vùng lãnh thổ đánh thuế carbon, trong đó mức thuế cao nhất là 130 USD/tấn tại Thụy Điển, mức thuế thấp nhất là 1 USD/tấn tại Ba Lan.

85% mức thuế đang áp dụng thấp hơn 10 USD/tấn tại Iceland, Latvia, Estonia, Bồ Đào Nha, Hàn Quốc, New Zealand, Nhật Bản...

Nếu so sánh mức thuế này với thuế BVMT hiện nay tại Việt Nam, thuế BVMT của xăng cao gấp 7,5 lần và của dầu diesel cao gấp 3,3 lần, trong khi của than đá chỉ bằng 1/1.250 lần mức trung bình của thế giới! Thật khó tìm ra cơ sở khoa học để lý giải cho sự bất hợp lý này.

Do vậy, để gọi là “hội nhập quốc tế”, nên chăng quy định một mức thuế đồng bộ 10 USD/tấn carbon cho tất cả các loại nhiên liệu hiện nay trong khung thuế BVMT sửa đổi? (xem bảng 2).

Do việc áp dụng mức thuế BVMT sửa đổi dựa trên giá carbon như trên có thể dẫn đến sự sụt giảm tổng số thu thuế BVMT của năm 2017 so với năm 2016, nên “để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và nhân dân”, mức thuế điều chỉnh 1.000 đồng/lít xăng dầu và 1.000 đồng/kg than đá được đề nghị (xem bảng 3).

Với mức thuế BVMT này, nguồn thu thuế từ than đá là 45.000 tỉ đồng, từ xăng là 2.800 tỉ đồng và từ dầu diesel là 3.800 tỉ đồng, tổng cộng là 51.600 tỉ đồng, tăng đến 10.538 tỉ đồng so với năm 2016.

Theo việc phát triển mạnh của các nhà máy nhiệt điện than, chắc chắn cách tiếp cận này sẽ làm cho tổng thu thuế BVMT tăng nhanh trong những năm tới.

Cụ thể, theo quyết định số 403/QĐ-TTg ngày 14-3-2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phát triển ngành than Việt Nam đến năm 2020, có xét triển vọng đến năm 2030, dự kiến tiêu thụ than năm 2020 là 86,4 triệu tấn, năm 2025 là 121,5 triệu tấn và năm 2030 là 156,6 triệu tấn.

Nghĩa là, số thu thuế BVMT chỉ riêng với than đá năm 2020 là 86.400 tỉ đồng, năm 2025 là 121.500 tỉ đồng và năm 2030 là 156.600 tỉ đồng. Đó thực sự là những con số mơ ước cho ngân sách nhưng vẫn đảm bảo tính công bằng về thuế khi xét đến khả năng gây “tác động xấu đến môi trường” của từng loại nhiên liệu đã đề cập.

Như tên gọi của nó, Luật thuế BVMT ra đời nhằm thu thuế để Nhà nước thực hiện điều tiết việc BVMT.

Luật thuế BVMT hiện hành và dự thảo sửa đổi chỉ quy định việc thu thuế nhưng lại không hề quy định số thu thuế sẽ được quản lý và sử dụng như thế nào, đây rõ ràng là một thiếu sót rất lớn dẫn đến việc sử dụng sai ngân sách lẽ ra phải dùng cho việc BVMT.

Điều này cũng là cơ sở để người dân đặt câu hỏi về sự minh bạch trong sử dụng thuế BVMT thời gian qua. Nghĩa là, muốn “tăng thu thuế môi trường sẽ được lòng dân hơn”, chỉ có cách sử dụng toàn bộ thuế BVMT thu được để đầu tư ngược lại cho các hoạt động BVMT.

“Động viên hợp lý đóng góp của xã hội, tạo thêm nguồn thu cho ngân sách” để không “gây thiệt hại cho quốc gia” thông qua đề xuất tăng thuế BVMT mà chủ yếu là tăng thuế xăng dầu như hiện nay rõ ràng không phải là cách tiếp cận hài hòa khi còn nhiều câu hỏi về việc thu thuế và sử dụng tiền thuế chưa trả lời được.

Thu thuế BVMT là để BVMT, thuế BVMT không thể nào đóng vai trò gì khác!

- Tuổi trẻ -

China sản xuất năng lượng mặt trời lớn nhất Thế Giới

Vĩnh Phúc: Ung thư tăng đột biến ở vùng bò sữa

Mặc dù đem lại kinh tế cao, nhưng người dân đang phải trả giá đắt vì môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng…

Giàu lên nhờ bò sữa

Là nơi chăn nuôi bò sữa lớn nhất của tỉnh Vĩnh Phúc, người dân hai xã Vĩnh Thịnh và An Tường của huyện Vĩnh Tường đã giàu lên trông thấy kể từ khi chăn nuôi loại gia súc này. Sau nhiều năm, hiệu quả của nghề chăn nuôi bò sữa đã đem lại thu nhập cao cho nông dân tại địa phương.

Theo như đánh giá của ông Đào Tiến Anh –Bí thư xã An Tường, 5 năm trở lại đây, người dân tập trung nhiều vào việc nuôi bò sữa. Điều này giúp cho đời sống của người dân đi lên bởi thu nhập từ chăn nuôi bò sữa ổn định và cao hơn hẳn các ngành nghề khác tại địa phương.

Còn ông Đặng Văn Thành –Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thịnh, nơi có hơn 5 nghìn con bò sữa, 100% các thôn có chăn nuôi bò sữa cho biết, thị trường tiêu thụ bò sữa ổn định giúp thu nhập bình quân đầu người của xã từ 15,8 triệu đồng/năm (2010) tăng lên 26,5 triệu đồng/năm (2014). Tỷ lệ hộ nghèo ở đây cũng giảm rõ rệt, góp phần phục vụ đắc lực chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Tính bình quân thu nhập trên một con bò khai thác sữa là 26 triệu đồng/ chu kỳ. Như vậy, so sánh hiệu quả kinh tế đối với các mô hình sản xuất nông nghiệp khác, đặc biệt là trong chăn nuôi gia súc gia cầm tại địa phương thì bò sữa có hiệu quả vượt trội, mang lại nguồn thu nhập khá cao và ổn định cho người dân và có thể phát triển làm giàu.

Mang lại hiệu quả kinh tế cao, nhưng thực trạng ô nhiễm cũng đến từ việc chăn nuôi bò sữa tại Vĩnh Tường.

Ô nhiễm môi trường nghiêm trọng

Theo những người chăn nuôi bò sữa, trung bình một con bò sữa tiêu tốn thức ăn trong 1 ngày khoảng 60kg thức ăn thô, 5 -7kg thức ăn tinh và khoảng 60 lít nước uống. Vì vậy, lượng chất thải của bò sữa là rất lớn. Hiện tại, đa phần các hộ chăn nuôi bò sữa trên đất ở, bò sống chung với người nên nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe con người là rất cao.

“Chăn nuôi trong khu dân cư, đương nhiên là ô nhiễm. Ở xã An Tường, thôn Cam Giá là nơi nuôi bò sữa nhiều nhất, khoảng 200 hộ nuôi bò sữa. Mỗi hộ ít nhất là 5 con bò sữa trở lên. Mỗi khi người dân cọ rửa chuồng trại, thời điểm sáng sớm và chiều tối mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Nhất là khi trời nắng”, ông Đào Tiến Anh –Bí thư xã An Tường nói.

Ông Đào Tiến Anh cho biết thêm: “Người dân sống ở đây nên quen, chứ công nhận là mùi nồng nặc thật. Nước thải chảy xuống cống, dù có nắp hay không cũng vẫn không thể tránh được mùi. Hầm biogas không thể xử lý hết ô nhiễm. Nói vui chứ nhà có khách ở xa tới, hay người lạ có khi không dám ngồi ăn cơm”.

Do điều kiện chăn nuôi nhỏ lẻ, trong khu dân cư là chính, lượng chất thải từ bò sữa ra môi trường mỗi ngày khoảng 35 -40 tấn, trong khi chưa có hệ thống xử lý triệt để nên hiện tại môi trường tại địa phương bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Bản thân ông Đào Tiến Anh trước đó cũng đã đem mẫu nước đi xét nghiệm, nguồn nước ở An Tường đã bị nhiễm nấm, bởi nước thải ngấm xuống, trong khi người dân chủ yếu là xử dụng nước giếng khoan.

Theo thông tin từ ông Đặng Văn Thành –Chủ tịch UBDN xã Vĩnh Thịnh, người dân ở đây đã áp dụng triển khai mô hình thí điểm sử dụng chế phẩm sinh học xử lý mùi hôi trong chăn nuôi bò sữa qua các mô hình trên đã giải quyết được một phần ô nhiễm môi trường nông thôn, cũng như cung cấp một lượng khí đốt sinh học phục vụ đời sống dinh hoạt của người dân. Tuy nhiên hiện nay việc ô nhiễm môi trường có triều hướng gia tang, hệ thống mương thủy lợi bị tắc do phân và chất thải chăn nuôi từ bò sữa.

Ung thư và các bệnh hô hấp tăng đột biến

Bác sỹ Lê Văn Sinh –Trạm trưởng Trạm y tế xã An Tường chia sẻ: “Ô nhiễm nguồn nước và không khí tại địa phương là rất cao. Tỷ lệ mắc các bệnh về hô hấp ở trẻ em và người lớn tăng đột biến. Đặc biệt, tỷ lệ người mắc ung thư tăng 25%...”.

Năm 2014, tại xã An Tường có 9 trường hợp tử vong vì ung thư. Nhưng đến năm 2015 -2016, con số người bị mắc ung thư tăng 53 người. Đây là con số đáng báo động về tình trạng sức khỏe của người dân tại địa phương.

Còn ở xã Vĩnh Thịnh, số người mắc bệnh ung thư trong năm 2014 -2015 là 27 người. Nhưng riêng năm 2016 số người phát hiện bị mắc ung thư đã lên tới 31 người.

Việc người dân mắc bệnh ung thư gia tăng ngày một cao ở địa phương có nhiều nguyên nhân, nhưng việc môi trường sống ở đây đang bị ô nhiễm nặng nề đang là vấn đề rất đáng báo động.

Bà Nguyễn Thị Doanh –Phó trạm trưởng trạm y tế xã Vĩnh Thịnh chia sẻ: “Rõ ràng người dân chăn nuôi trong khu dân cư như vậy khiến họ bị ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của mình, đặc biệt là từ nguồn nước sinh hoạt”.

- GĐ&PL -

Vùng tệp đính kèm

Ảm đạm thị trường than Châu Á

Trung Quốc đầu tư điện than lớn nhất tại Việt Nam

Trung Quốc đang giảm công suất điện than ở trong nước đồng thời tìm cách chuyển vốn và công nghệ sang các nước khác, trong đó có VN.

Chỉ tính riêng trong tháng 1.2017, Trung Quốc đã hủy 85 nhà máy đang trong giai đoạn xây dựng và quy hoạch ở 13 tỉnh. Ở chiều ngược lại, Trung Quốc là nước đầu tư lớn nhất cho năng lượng tái tạo với tổng công suất đạt 480.000 MW, chiếm 25% tổng công suất phát điện cả nước.

Trung Quốc đầu tư 8 tỉ USD vào điện than ở VN

Từ tháng 3.2016, Trung tâm phát triển Sáng tạo Xanh GreenID đã xây dựng cơ sở dữ liệu tài chính về điện than ở VN theo từng dự án ở tất cả các giai đoạn. Bà Nguyễn Thị Hằng, chuyên gia phân tích cơ sở dữ liệu của GreenID, cho biết đến thời điểm hiện nay tổng vốn đầu tư vào nhiệt điện than gần 39,8 tỉ USD. Trong đó có 17% đến từ các ngân hàng trong nước; 31% không xác định được nguồn và 52% đến từ nước ngoài. Trong tỷ lệ vốn từ nước ngoài đầu tư vào nhiệt điện than tại VN có đến 50% đến từ Trung Quốc, tương đương 8 tỉ USD; tiếp theo là Nhật Bản 23% và Hàn Quốc 18%.

Bình luận về những con số trên, bà Hằng cho rằng Trung Quốc có vai trò rất lớn trong các dự án nhiệt điện than ở VN. Đặc biệt phần lớn nguồn vốn đi theo con đường của các tổ chức tín dụng xuất khẩu. Cơ quan tín dụng xuất khẩu là tổ chức tài chính quốc gia có nhiệm vụ thúc đẩy đầu tư và thương mại của quốc gia này ở nước ngoài bằng việc cung cấp tín dụng cho các nhà đầu tư nước ngoài khi mua hàng hóa của nhà xuất khẩu tại quốc gia đó. "Tại sao lại là Trung Quốc?" - bà Hằng đặt câu hỏi và trả lời, công suất lắp đặt trong nước đã dư thừa và đang chuyển hướng sang năng lượng tái tạo. Chính vì vậy muốn tiếp tục phát triển, Trung Quốc phải chuyển công nghệ điện than sang các nước khác. Làm như vậy, họ vừa xuất khẩu được công nghệ lại vừa giải ngân được vốn; mặt khác đó lại là cách mở đường cho các dự án cơ sở hạ tầng đi kèm và nhập khẩu ngược các nguồn tài nguyên khác về nước.

Ví dụ điển hình như ở Myanmar họ xuất khẩu công nghệ, vốn cho điện than rồi nhập khẩu lại nguyên liệu đồng. Một điểm mấu chốt nữa là nâng cao sức mạnh kinh tế - chính trị trong khu vực và thế giới. “Các doanh nghiệp Trung Quốc thường rất dễ thắng thầu vì họ được hưởng nhiều chính sách ưu đãi về thuế từ chính phủ, vốn vay lãi suất thấp. VN chúng ta sản xuất được nhiều điện hơn nhưng phải đối mặt với những rủi ro về môi trường, sức khỏe người dân. Khi môi trường ô nhiễm, du lịch và nông nghiệp cũng bị tác động dẫn đến kinh tế cũng bị ảnh hưởng”, bà Hằng tóm tắc về những dự án đã qua.

Bà Hằng lo lắng, VN cần nguồn vốn khoảng 46 tỉ USD để phát triển các dự án sắp tới. 60% trong số này cũng là vốn đầu tư theo hình thức BOT. Việc này sẽ giảm áp lực cho VN về vấn đề vay nợ, tuy nhiên gia tăng thách thức trong quản lý. Các dự án giao thông theo hình thức BOT gần đây đã gây nhiều bức xúc trong cộng đồng là một ví dụ rất rõ ràng. Vì vậy, VN cần xem xét lại Quy hoạch điện VII (điều chỉnh), giảm tối đa các dự án nhiệt điện than mới, thay thế bằng năng lượng tái tạo vì lợi ích môi trường xã hội và nắm bắt cơ hội đầu tư. Đối với những dự án bắt buộc phát triển, cần cẩn trọng trong việc lựa chọn nhà cung cấp tài chính để tránh những rủi ro về môi trường xã hội và chính trị do nguồn tài chính dễ tiếp cận mang lại. Rà soát các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và thắt chặt quản lý là vô cùng cần thiết để tránh những thảm họa môi trường như gần đây.

Thoái vốn khỏi nhiên liệu hóa thạch

Lời kêu gọi này đã trở thành phong trào khắp thế giới. Các nhà môi trường lập luận: Việc tàn phá khí hậu cũng như thu lợi từ việc tàn phá này là sai. Chúng ta cần phải giữ 80% nhiên liệu hóa thạch trong lòng đất để làm chậm lại tình trạng biến đổi khí hậu đang diễn ra.

Theo bà Hoàng Thị Minh Hồng, Giám đốc Tổ chức Change tại VN: Cho đến nay, đã có 705 tổ chức đã thoái vốn tương đương số tiền lên đến 5,4 nghìn tỉ USD. Cụ thể, quốc hội Na Uy tuyên bố thoái 6 tỉ USD khỏi than đá. Đây là khoản thoái vốn lớn nhất thế giới được ghi nhận đến thời điểm này. Oslo thủ đô của Na Uy cũng là thành phố đầu tiên trên thế giới cam kết thoái vốn khỏi than đá. Hiện nay có nhiều tổ chức, thành phố cam kết thoái vốn khỏi năng lượng hóa thạch. Phong trào này cũng kêu gọi các tổ chức tôn giáo, nghệ thuật không hợp tác hoặc nhận tài trợ từ các doanh nghiệp hoặc tổ chức tài chính có dính dáng đến lĩnh vực năng lượng hóa thạch. Ngoài ra, phong trào còn nhắm đến các đối tượng cá nhân; họ kêu gọi các cá nhân rút đầu tư, đóng tài khoản trong các ngân hàng đang đầu tư vào năng lượng hóa thạch. Theo thống kê của phong trào thoái vốn toàn cầu, có 58.000 cá nhân thoái vốn 5,2 tỉ USD khỏi nhiên liệu hóa thạch.

Một chuyên gia nhận xét, việc VN vẫn phát triển điện than là đi ngược với xu hướng chung của thế giới. Đặc biệt, nguy cơ ô nhiễm môi trường là không thể tránh khỏi, nhất là khi phần lớn điện than ở VN đến từ nhà đầu tư Trung Quốc.

=====

Bà Hoàng Thị Minh Hồng, Giám đốc Tổ chức Change tại VN, cho biết: Chiến dịch thoái vốn toàn cầu năm nay diễn ra từ ngày 5 - 13.5. Tại VN chúng tôi sẽ tổ chức lớp học 2030 cho các bạn sinh viên. Lớp học này sẽ phác họa viễn cảnh VN vào năm 2030 khi mà cả 40 nhà máy nhiệt điện than được xây dựng; bên cạnh đó sẽ cung cấp các thông tin về biến đổi khí hậu và năng lượng. Chương trình dự kiến sẽ tổ chức tại Trường ĐH Hoa Sen (TP.HCM).

- Thanh Niên -

Vùng tệp đính kèm

Phá gần 50ha rừng dừa nước lớn nhất Quảng Ngãi làm hồ chứa cho nhà máy giấy

Rừng ngập mặn ở xã Bình Phước, huyện Bình Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) có tổng diện tích khoảng 120ha, trong đó, 70ha là rừng dừa nước có tuổi đời gần trăm năm. Tuy nhiên, sắp tới Cty Cổ phần Bột giấy VNT 19 sẽ tiến hành thu hồi gần 50ha rừng dừa nước tại đây để làm hồ chứa nước phục vụ cho việc sản xuất giấy.

Cái giá nào để “đổi” rừng lấy nhà máy?

Dự án Nhà máy Bột – Giấy VNT 19 được xây dựng vào năm 2012, thuộc khu kinh tế Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi). Dự án có tổng vốn đầu tư lên đến 7.900 tỷ đồng. Tổng diện tích quy hoạch 118ha, trong đó, diện tích đất giai đoạn I khoảng 70ha thuộc địa bàn xã Bình Phước, công suất giai đoạn I khoảng 250 ngàn tấn bột giấy tẩy trắng/năm.

Dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư vào tháng 4/2011, đặt tại xã Bình Thới, huyện Bình Sơn. Tuy nhiên, sau đó, UBND huyện Bình Sơn kiến nghị chuyển địa điểm nhà máy đến xã Bình Phước thay vì xây dựng tại xã Bình Thới với lý do địa điểm này không phù hợp với quy hoạch, định hướng phát triển kinh tế-xã hội của huyện.

Để đáp ứng nhu cầu nước phục vụ sản xuất cho nhà máy Bột – Giấy VNT 19, một hồ chứa diện tích 85ha sẽ được xây dựng tại địa bàn thôn Phú Long (xã Bình Phước, huyện Bình Sơn), trong đó 50ha diện tích hồ chứa nằm trong khu vực rừng dừa nước Cà Ninh.

Cánh rừng dừa nước Cà Ninh rộng khoảng 70 ha có tuổi đời khoảng 70-80 năm, giữ vai trò như “bức tường xanh” giúp giữ đất, ngăn xâm mặn, bảo vệ hệ sinh thái, nuôi dưỡng nguồn cá, tôm…, là nơi trú ngụ của nhiều loài chim, cò quý hiếm. Do đó, rừng gắn liền với đời sống của nhiều thế hệ. Người dân quý rừng không chỉ bởi rừng là nguồn sinh kế quý giá mà còn bởi những giá trị tinh thần không thể thay thế. Việc 50ha rừng dừa đứng trước nguy cơ bị phá sẽ kéo theo nhiều hệ lụy về môi trường, đời sống, văn hóa dân cư.

Năm 2016, Phòng NN&PTNT đã tham mưu cho huyện đề xuất lên tỉnh giữ lại khoảng 50ha dừa nước ở Cà Ninh. Về phần diện tích hồ chứa nước phục vụ nhà máy giấy VTN 19 còn thiếu, Phòng đề xuất khảo sát chọn vị trí ở khu vực đồng cỏ Lác nằm giáp ranh ba xã Bình Phước, Bình Đông, Bình Trị. Tuy nhiên cho tới nay, nguy cơ mất rừng, mất cân bằng môi trường – đời sống an sinh vẫn hiện hữu.

Vai trò chống sạt lở, giảm nhiễm mặn, ngăn lũ bất thường, bảo tồn hệ sinh vật và tài nguyên thiên nhiên của rừng ngập mặn là không thể phủ nhận. Năm 2015, tỉnh Quảng Ngãi thực hiện dự án trồng rừng ngập mặn tại các xã ven biển Bình Phước, Bình Đông, Bình Dương (huyện Bình Sơn), tổng diện tích hơn 45,7 ha, trong đó trồng mới 35,46 ha dừa nước, hơn 10,2 ha để dành đánh bắt thủy sản, làm đường giao thông chăm sóc, bảo vệ rừng.

Tuy nhiên, diện tích trên chưa đủ để bù lại diện tích rừng đã mất. Năm 2015, theo thống kê của Sở TN&MT Quảng Ngãi, hiện toàn tỉnh chỉ còn 197ha rừng ngập mặn ven biển, giảm khoảng 115ha so với năm 2002. Theo đó, chỉ sau hơn 10 năm, gần 40% diện tích rừng ngập mặn trên địa bàn tỉnh đã “biến mất”.

Bất an trước nguy cơ ô nhiễm môi trường

Ông Nguyễn Thế Nhân – Chủ tịch UBND xã Bình Phước cho hay vì dự án được tỉnh cấp phép nên người dân phải ủng hộ, nhưng mọi người đều lo lắng về những mất mát khi rừng dừa bị phá. Theo ông Nhân, việc phá bỏ rừng dừa nước không chỉ ảnh hưởng đến sinh kế của 40 hộ dân mà còn khiến 1.600 nhân khẩu của 4 thôn quanh nhà máy giấy VNT 19 lo ngại về tình trạng ô nhiễm, nhất là khi nhà máy đi vào hoạt động.

Trước đó, đầu tháng 4/2017, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) đề nghị xem xét lại báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án Nhà máy Bột – Giấy VNT19.

Cụ thể, theo báo cáo ĐTM của dự án đã được Bộ TN-MT phê duyệt vào tháng 9/2015, việc lắp đặt vị trí xả thải tại vịnh Việt Thanh (thôn Lệ Thủy, xã Bình Trị), cách bờ biển khoảng 500-1.500m. Với vị trí xả thải này, chủ dự án sẽ phải lắp đặt đường ống ngầm dưới mặt nước – việc này liệu có đúng quy định hay không.

Ngoài ra, để có cơ sở đối chứng về việc kiểm soát chất lượng nước trước khi xả thải ra môi trường, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã đề nghị chủ đầu tư xây dựng một hồ nuôi cá bằng nước thải của nhà máy trước khi thải ra biển. Tuy nhiên, báo cáo ĐTM của dự án đã được phê duyệt không đề cập đến vấn đề này.

Hiện dự án nhà máy đang trong quá trình thi công, hoàn thành. Nhiều con đường trong thôn Phú Long bị hỏng. Bụi bặm, tiếng ồn từ xe tải vận chuyển đất đá cày xới trên đỉnh núi dự kiến làm nhà máy khiến cuộc sống, sinh hoạt, đi lại của người dân xóm thôn Phú Long và các hộ dân xã Bình Phước hiện sống quanh khu vực nhà máy bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Nhà máy Bột – Giấy VNT 19 không phải là dự án nhà máy giấy đầu tiên trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Năm 2010, Nhà máy bột giấy và giấy Tân Mai-Quảng Ngãi đã được Cty cổ phần Tập đoàn Tân Mai – chủ đầu tư động thổ xây dựng tại xã Bình Long, huyện Bình Sơn. Dự án có tổng số vốn đầu tư trên 2.200 tỷ đồng, nhà máy xây dựng trên diện tích 45ha, công suất 130.000 tấn bột giấy và 200.000 tấn giấy tráng phấn/năm.

Theo kế hoạch công bố, 68 ngàn ha rừng trồng trên địa bàn Quảng Ngãi sẽ là nguồn nguyên liệu chính cho nhà máy này.

- trithucvn -

Vùng tệp đính kèm

Các con kênh ở Đà Nẵng đang ngày càng ô nhiễm nặng

Thời gian gần đây, tình trạng ô nhiễm tại các con kênh chứa nước thải của thành phố Đà Nẵng đang ngày càng nghiêm trọng. Nước kênh chuyển sang màu đen ngòm và bốc mùi hôi rất khó chịu làm ảnh hưởng đến đời sống và gây bức xúc cho người dân ở xung quanh khu vực.

Tại phường Hòa Minh (quận Liên Chiểu), thời gian này, đang bước vào mùa nắng nên nước của các con kênh đều chuyển màu, bốc mùi hôi thối nghiêm trọng.

Ông Tưởng, sống tại phường Hòa Minh - cho biết, con kênh bắt đầu từ đường Hoàng Văn Thái bên cạnh Bệnh Viện giao thông vận tải chạy dọc các tuyến đường Thích Quảng Đức, đường Đồng Trí 1,2, chảy ra hồ điều tiết cuối đường Mộc Bài 7 dù là ban ngày hay ban đêm đều bốc mùi hôi, nếu trời có gió, mùi hôi càng bốc đi xa, ban đêm không thể nào ngủ được.

Còn đoạn kênh hở chạy song song đường Hồng Thái và đường Tân Trào chảy ra hồ điều tiết cuối đường Nguyễn Tường Phổ cũng bốc mùi hôi thối, nước sủi bọt và chuyển màu, rác thải nhiều vô kể. Phía bên kia con kênh chạy song song đường Yên Thế và đường Bắc Sơn thuộc phường Hòa An đã được thành phố đầu tư làm cống hộp và lấp đất nên đã hạn chế phần nào mùi hôi cho người dân xung quanh.

Ông Lê Thế Nhân, Chủ tịch UBND Phường Hòa Minh - cho hay, hiện nay trên địa bàn phường có khoảng 12km kênh hở và 4 hồ điều tiết. Các kênh hở trên địa bàn đang bị ô nhiễm, khi trời mưa thì đỡ mùi hôi hơn nhưng khi trời nắng, nguồn nước cạn kết hợp nhiệt độ nóng nên bốc mùi nặng. Nguyên nhân xảy ra tình trạng này là do nước thải sinh hoạt của người dân đổ dồn về các con kênh ngày càng tăng, cùng với đó là một số xưởng, nhà máy, nhà hàng hoạt động quanh khu vực các con kênh ngày càng nhiều.

Theo ông Nhân, giải quyết vấn đề ô nhiễm thuộc về trách nhiệm của Công ty thoát nước và xử lý nước thải thành phố Đà Nẵng xử lý. Chính quyền phường chỉ có thể kiểm tra giám sát và tuyên truyền cho người dân về ý thức bảo vệ môi trường chứ không thể đi sâu vào vấn đề xử lý ô nhiễm được.

“Chính quyền địa phương cũng như người dân rất mong muốn thành phố sớm đầu tư xây dựng hệ thống cống hộp và đổ đất cho các con kênh trên địa bàn phường Hòa Minh như con kênh ở đường Bắc Sơn và đường Yên Thế. Trồng thêm cây xanh để tạo cảnh quan môi trường và không khí trong lành phục vụ người dân ở hai bên khu vực các con kênh này”, ông Nhân nói.

- Dân Trí -