Green Trees

Theo như phía Bộ TN&MT công bố thì thực hiện Quyết định số 2604/QĐ-BTNMT ngày 9/11/2016 bộ này đã phê duyệt nguyên tắc, lộ trình khắc phục các tồn tại, vi phạm về bảo vệ môi trường và kế hoạch giám sát môi trường, đến tháng 3/2017,Formosa đã hoàn thành lắp đặt thiết bị xử lý và quan trắc tự động, liên tục khí thải với 8 thông số ( Lưu lượng, nhiệt độ, áp suất, O2, bụi, SO2, NOx và CO ) cho 20 ống khói và truyền dữ liệu trực tiếp về Tổng cục Môi trường, Bộ TN&MT và Sở TN&MT tỉnh Hà TĨnh để theo dõi, giám sát 24/24 giờ. Bên cạnh đó, FHS cũng đã xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó các sự cố về khí thải, cụ thể: thiết lập chế độ cảnh báo khi nồng độ các thông số môi trường quan trắc đạt đến mức bằng 80% của ngưỡng giá trị quy chuẩn kỹ thuật cho phép thì thực hiện ngay việc điều chỉnh nhiên liệu đốt hoặc điều chỉnh quy trình vận hành để giảm nồng độ các chất ô nhiễm trong khí thải.


Đặc biệt Bộ TN&MT công bố kết quả theo dõi giám sát dữ liệu quan trắc khí thải tự động, liên tục của FHS trong thời gian qua luôn đạt và đáp ứng các Quy chuẩn kỹ thuật môi trường cho phép. Và Bộ TN&MT cũng cho biết thêm từ tháng 5/2017 theo yêu cầu của Bộ TN&MT mà FHS đã hoàn thành bảng tin công khai dữ liệu quan trắc nước thải, khí thải tự động liên tục đặt tại Cổng của trụ sở FHS, Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Do vậy, mọi người dân đều có thể dễ dàng tiếp cận số liệu để cùng theo dõi, giám sát quy định.


Tới đây thì nhóm chúng tôi xin được đưa ra những nhận định và phân tích như sau để mọi người có cách nhìn nhận đa chiều hơn. Vì thực tế chúng tôi đã tới tỉnh Vân Lâm ở Đài Loan và chứng kiến hoạt động của nhà máy FHS ở đó, cũng đã được nhìn những trạm quan trắc do cty này đặt tại các điểm, cũng đã chứng kiến việc họ đầu tư xây dựng quảng bá hình ảnh họ đẹp đẽ và chứng mình chất thải không độc hại với môi trường biển như thế nào.


Khi FHS tại Đài Loan hoạt động sau 5 năm thì bắt đầu xuất hiện những làng ung thư và số lượng người chết tăng đột biến, FHS đã khôn khéo tự đề xuất với Chính Phủ rằng họ sẽ lập ra các trạm quan trắc về khí thải và nước thải mục đích để nhằm xoa dịu đi cơn giận dữ từ phía người dân. Sau đó, tất cả các kết quả quan trắc tự động này luôn đưa ra rằng FHS đạt chuẩn quy định và đáp ứng các Quy chuẩn kỹ thuật môi trường cho phép. Nhưng trên thực tế thì người dân chết vì ung thư tại những tỉnh gần nhà máy càng ngày càng tăng cao, người dân giải thích bởi khí thải từ nhà máy này. 

Từ những gì chúng tôi nhìn thấy FHS Đài Loan sau khi đi một vòng xem cơ ngơi và quy mô của nhà máy lớn như thế nào,chúng tôi tới khu phòng trưng bày nơi có nhiều bể chứa nuôi cá biển và được chú thích rõ ràng rằng cá biển này đang sống trong các bể chứa nước thải của nhà máy và chúng hoàn toàn bình thường. Thế nhưng, ngay sau đó chúng tôi ra xe và chạy thẳng xe ra khu vực vùng biển bao quanh nhà máy này thì cảnh tượng mà chúng tôi ám ảnh mãi đó là biển bốc mùi hôi thối và biến thành sình lầy chứ không phải là biển.

Vậy quay trở lại với vấn đề FHS tại Việt Nam, FHS cũng đang đặt những trạm quan trắc tự động và có hẳn những bảng tin công khai dữ liệu quan trắc nước thải, khí thải tại cổng của trụ sở FHS, Kỳ Anh, Hà Tĩnh kết quả có thực sự đáng tin hay không? Đây là câu hỏi chúng tôi đặt ra cho Chính Phủ và Bộ TN&MT , cần cân nhắc cẩn thận vì tính mạng của hàng triệu người dân và sự an nguy của sự tàn phá môi trường. Chính Phủ và Bộ TN&MT cần thành lập ngay những trạm quan trắc tại 4 tỉnh miền Trung ( Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế ) để cảnh báo môi trường biển và không khí xung quanh khu vực hoạt động của FHS và công bố lộ trình thời gian hoàn thành cho người dân biết cụ thể để người dân giám sát.

Sola

         Chính quyền Thái Lan đang săn lùng nhựa và rác thải khác đưa vào đất nước bất hợp pháp.


Thái Lan không hề đơn độc. Tại Việt Nam, tính đến tháng 5, Tân Cảng Cát Lái ở Thành phố Hồ Chí Minh đã bị lấp đầy với hơn 2.200 thùng chứa rác trong hơn 90 ngày. 900 container khác đã ở đó trong một thời gian ngắn hơn.

Ngoài Châu Á, tác động này cũng đang được cảm nhận rõ rệt tại Ba Lan và Hoa Kỳ.

Ba Lan đã phải đối mặt với hơn 60 vụ hỏa hoạn độc hại cao tại các bãi rác trong năm nay, với các quan chức nói rằng họ nghĩ rằng nhiều người đã cố tình tiêu hủy rác lậu. Và tại Hoa Kỳ, đặc biệt là ở các bang Bờ Tây như Oregon, phế liệu nhựa không thể được gửi ra nước ngoài thay vì hướng đến các bãi rác, nơi nó sẽ không được tái chế.

Rõ ràng, việc Trung Quốc cấm nhập khẩu nhựa và một số chất thải khác vào đầu năm 2018 đã là một sự thay đổi trò chơi cho hệ thống tái chế toàn cầu.

Cho đến gần đây, Trung Quốc là người xử lý lớn nhất và quan trọng nhất của nhựa tái chế. Năm 2016, nước này nhập khẩu khoảng 8 triệu tấn, chiếm hơn một nửa lượng nhập khẩu toàn cầu, ghi nhận Michikazu Kojima, một nhà kinh tế cấp cao của Viện nghiên cứu kinh tế ASEAN và Đông Á. Các quốc gia tiên tiến như Mỹ và Nhật Bản phụ thuộc vào Trung Quốc để lấy chất thải từ họ.

Trung Quốc lần lượt sử dụng rác thải nhựa của thế giới như một nguồn tài nguyên giá rẻ. Chai nhựa, ví dụ, được rửa sạch và cắt thành từng mảnh trước khi được gửi đến đó. Trong các nhà máy Trung Quốc, các mảnh được làm nóng và biến thành hàng dệt hoặc làm gối, mền và búp bê. Giá trị thị trường của hàng nhập khẩu chất thải nhựa của Trung Quốc đạt 36 tỷ đô la trong năm 2015.

Nhưng vào tháng 7 năm ngoái, Trung Quốc đã đệ trình một kế hoạch cho Tổ chức Thương mại Thế giới, nói rằng họ sẽ ngừng nhập khẩu 24 loại chất thải. Với việc thực hiện kế hoạch vào tháng Giêng, nhập khẩu nhựa của Trung Quốc đã giảm xuống hầu như là con số 0.

Ban đầu, ít người ngoài ngành công nghiệp tái chế đã chú ý nhiều đến sự thay đổi chính sách. Bây giờ nó là một vấn đề toàn cầu, ảnh hưởng đến cuộc sống và doanh nghiệp trong vô số cách, với rác của thế giới chảy theo hướng mới và thậm chí biến mất mà không có một dấu vết. Các nhà hoạch định chính sách có bàn tay của họ đầy đủ, vì họ buộc phải tìm ra phương tiện quản lý chất thải có trách nhiệm hơn.

"Lệnh cấm đột ngột từ Trung Quốc khiến các quốc gia [Đông Nam Á] không chuẩn bị trước để nhận lượng lớn chất thải," Steve Wong, giám đốc điều hành của Fukutomi, một công ty tái chế và kinh doanh nhựa ở Hong Kong cho biết. "Các thùng nhựa phế liệu thường bị kẹt trong nước gần các cảng do thiếu bến cảng và các nhà máy xử lý chất lượng. Trong một số trường hợp, các công ty vận tải sẽ bỏ container để không phải chịu phí đỗ xe đắt đỏ . "

Wong nhấn mạnh rằng Đông Nam Á không thể xử lý ngay cả một nửa khối lượng Trung Quốc nhập khẩu trong quá khứ.

Dữ liệu từ Atlas thương mại toàn cầu khiến người ta nghi ngờ rằng Thái Lan đang gánh nặng rác thải. Từ tháng 1 đến tháng 3 năm 2018, cả nước nhập khẩu 121.000 tấn từ Nhật Bản, Mỹ và Liên minh châu Âu - gấp 17,7 lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Malaysia đã tăng gấp bốn lần, trong khi Việt Nam, Đài Loan và Hàn Quốc tất cả đều có dòng chảy đáng kể kể từ đầu năm. So sánh những thay đổi này với mức giảm hơn 90% đối với Trung Quốc cũng như Hồng Kông - một cửa ngõ chính vào đại lục.

Nhìn vào nhập khẩu rác thải nhựa tổng thể, Malaysia đã thấy một sự tăng trưởng lớn kể từ đầu năm ngoái.

Các công ty xử lý chất thải nhựa đã chuyển hoạt động sang các nước Đông Nam Á.

Wong ước tính 1.700 công ty tái chế được cấp phép ở Trung Quốc đã bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm nhập khẩu và 30% đến 40% trong số họ đã chuyển hoạt động sang các nước Đông Nam Á bao gồm Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Fukutomi có ba nhà máy tái chế nhựa ở Trung Quốc nhưng đóng cửa tất cả vào năm ngoái. Thay vào đó, trong hai năm qua, công ty đã mở một nhà máy ở Malaysia và Việt Nam.

Một quan chức cấp cao của Bộ Công nghiệp Thái Lan khẳng định xu hướng này, nói rằng: "Có tới 1.000 doanh nhân Trung Quốc đang xin phép tái chế ở Thái Lan, với tổng vốn đầu tư lên đến 250 triệu baht (7,6 triệu USD)."

Nhưng các nước nhập khẩu đang ngày càng trở nên phòng thủ. Thái Lan đã đưa ra giấy phép tạm giữ vô thời hạn và, theo quan chức Bộ, những nỗ lực của các doanh nhân Trung Quốc là mua lại đất đai. Tính đến tháng 6, chính quyền cũng đã thu hồi giấy phép nhập khẩu năm trong bảy nhà nhập khẩu chất thải nhựa.

Tại Việt Nam, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã lập luận tại Quốc hội trong tháng 6 về các biện pháp ngăn chặn nhập khẩu phế liệu đang đe dọa "biến đất nước thành bãi chôn lấp chất thải công nghiệp và phóng xạ".

      Một phụ nữ sắp xếp các loại chai nước giải khát bằng nhựa có thể tái chế gần Hà Nội 


Hai nhà ga quốc tế lớn nhất tại thành phố Hồ Chí Minh - Cát Lái và cảng Hiệp Phước - đã thông báo lệnh cấm nhập khẩu nhựa phế liệu và hạn chế nhập khẩu giấy phế liệu từ ngày 1 tháng 6 đến ngày 30 tháng 9.

"Đủ rồi," Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki nói với một cuộc họp báo vào ngày 28 tháng 5. Chính phủ của ông dự định có các biện pháp quyết định để ngăn chặn việc bán phá giá bất hợp pháp. "Đây là một cái gì đó rất nghiêm trọng góp phần gây ô nhiễm môi trường", thủ tướng nói.

Trung Quốc quyết tâm đóng cửa.

Các nhà chức trách đã đưa ra một dự án gọi là National Sword để ngăn chặn buôn lậu, cùng với một sáng kiến liên quan đến "chất thải nước ngoài" được gọi là Blue Sky 2018. Trong tháng 5, họ đã thu giữ 606.500 tấn nhựa và kim loại hỗn hợp, bắt giữ 137 người buôn lậu.

Những dự án này do chính Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khởi xướng. Nhưng tại sao chính phủ của ông lại chống lại ngành công nghiệp?

Gần 30 thị trấn trên khắp Trung Quốc đã chế biến chất thải nhựa nhập khẩu, theo bộ phim tài liệu năm 2016 "Plastic China". Người thu gom rác và gia đình họ làm việc dưới những điều kiện ngột ngạt, với nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và môi trường của họ.

"Trung Quốc nhựa" đã bị cấm ở trong nước. Nhưng Kojima, nhà kinh tế, cho biết tin đồn trong ngành công nghiệp tái chế là Xi đã xem bộ phim và quyết tâm thay đổi tình hình, như là một phần trong kế hoạch lớn của ông để thành lập Trung Quốc như một siêu cường toàn cầu.

Chiến tranh rác thải của Bắc Kinh mới chỉ bắt đầu.

Ngày đầu của lệnh cấm áp dụng trong tháng Giêng, chính phủ đã thông báo vào tháng Tư rằng nó sẽ cấm thêm 16 mặt hàng vào cuối năm, bao gồm cả phế liệu của xe ô tô bị loại bỏ và các thiết bị điện.

Bất chấp những thách thức được tạo ra bởi cuộc đàn áp, Bắc Kinh có thể đang làm cho thế giới có lợi cho lâu dài. Các nước tiên tiến đang buộc phải tái chế nhiều nhựa hơn tại địa phương và tìm ra những cách bền vững để đối phó với chất thải của họ, bây giờ họ không thể đơn giản đưa nó ra Trung Quốc.

Không có phủ nhận gánh nặng rác thải nhựa nặng nề. Xử lý 1 tấn chai nhựa ở Trung Quốc đại lục có giá khoảng 200 đô la, nhưng chi phí có thể lên tới 500 đô la ở các nền kinh tế phát triển - miễn là các cơ sở thích hợp tồn tại. Tình trạng thiếu lao động ở các thị trường trưởng thành hơn là một vấn đề khác.

Tuy nhiên, có vẻ như không có quay trở lại. Chống ô nhiễm nhựa là trọng tâm của Ngày Môi trường Thế giới năm nay, vào ngày 5 tháng 6. Vào tháng 5, EU đã công bố kế hoạch cấm sử dụng các sản phẩm nhựa đơn lẻ như ống hút và tăm bông.

Nhìn thấy trong ánh sáng này, lệnh cấm của Trung Quốc không phải là một sự khởi đầu của ngành công nghiệp, mà là một yếu tố của một sự thay đổi trên toàn thế giới đối với việc sử dụng nhựa thận trọng hơn.

Nguồn tại: https://asia.nikkei.com/Spotlight/Asia-Insight/China-s-scrap-plastic-ban-saddles-neighbors-with-piles-of-problems

Dịch bởi: Sola

                 Trẻ em thu thập chai nhựa từ sông Buriganga Dhaka.(Getty Images)

      Nhựa và các chất thải khác làm tắc nghẽn một con sông ở Campuchia.(Ảnh: Akira Kodaka)

Tiến sĩ Theresa Mundita S. Lim - giám đốc điều hành tại Trung tâm đa dạng sinh học ASEAN trong tháng tư bà đã thừa nhận rằng nhóm của bà đã thúc đẩy thành hành động năm nay chỉ sau khi quy mô của vấn đề tại khu vực đã được nhấn mạnh bởi Ocean Conservancy ở Washington.

"Những nỗ lực của chúng tôi để bảo vệ đa dạng sinh học biển bắt đầu trở nên chủ động hơn trong năm nay sau khi một số [Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á] quốc gia thành viên được xác định là chất gây ô nhiễm biển hàng đầu," cô nói với Nikkei Asian Review

Trong báo cáo năm 2017, Ocean Conservancy phát hiện ra rằng "Indonesia, Trung Quốc, Philippines, Thái Lan và Việt Nam đổ nhựa nhiều hơn vào các đại dương hơn so với phần còn lại của thế giới cộng lại."

Số liệu thống kê báo động không khó để nhìn thấy. Một báo cáo tương tự của tạp chí Science năm 2015 đã liệt kê những nước này, cùng với Sri Lanka và Malaysia, là một trong những nước gây ô nhiễm nặng nhất thế giới. Liên minh quốc tế về bảo tồn thiên nhiên, hay IUCN, nhận thấy rằng "hơn một phần tư lượng chất thải nhựa biển trên thế giới có thể đổ vào từ 10 con sông, tám trong số đó ở châu Á".

Nghiên cứu cho thấy khoảng 8 triệu - 13 triệu tấn nhựa được đưa vào môi trường biển toàn cầu mỗi năm. Một báo cáo gần đây của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, "Nhựa sử dụng một lần: Lộ trình cho tính bền vững", ước tính thiệt hại cho hệ sinh thái biển toàn cầu ở mức 13 tỷ USD mỗi năm.

Đông Nam Á đã chứng kiến một số nước có tỷ lệ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới, và sản xuất của nhựa đã bùng nổ cho phù hợp. Nhưng tiêu thụ đã vượt qua quản lý chất thải.

Ngành khách sạn đã lan rộng đến những bãi biển hẻo lánh nhất của khu vực - khu vực mà ít có khả năng để đối phó với rác thải du lịch. Du khách sử dụng đồ nhựa từ đựng xà phòng, dầu gội và kem dưỡng da, bàn chải đánh răng và mũ tắm. Có những chai nước bằng nhựa trong mỗi phòng và ống hút trong mọi đồ uống.

Rác được thu thập bởi chính quyền địa phương có ít kiến thức về cách tái chế đúng cách. Chất thải thường đi vào các bãi rác và bãi rác của thành phố không được bảo vệ khỏi mưa lớn, lở đất và lũ lụt. Một phần sau đó được đổ ra biển từ sông.

Một trường hợp điển hình là bãi biển Ngapali ở Myanmar đã gặp khó khăn vềmôi trường biển. Phát triển phần lớn không được kiểm soát, vì vậy rác thải được chất đống dọc theo một con sông. Trong gió mùa, các túi nhựa được cuốn ra biển, sau đó được đổ trở lại trên bờ biển. "Tôi sợ Ngapali có thể bị phá hủy bởi những vấn đề môi trường," Ohnmar Khin, người điều hành Sandoway Resort hạng sang tại đó đã nói với Nikkei.

Thói quen tiêu dùng và sử dụng bao bì làm cho vấn đề tồi tệ hơn. Trong một ngày, người Singapore trung bình sử dụng 13 túi nilon trong khi toàn thành phốsử dụng 2,2 triệu rác thải nhựa. Người Thái sử dụng 8 túi nilon mỗi ngày, mà con sốlên đến hơn 500 triệu rác thải nhựa mỗi tuần ở Bangkok.

Indonesia báo cáo sử dụng 10 tỷ túi nhựa hàng năm, mặc dù điều này có thể là một ước tính rất dè dặt. Nỗ lực chính thức để giải quyết vấn đề đã thất bại. Một thử nghiệm ba tháng vào năm 2016 mà giới thiệu một khoản phí cho túi nhựa tại một số thành phố lớn giảm sử dụng của họ bằng 55%, nhưng khách hàng khiếu nại chống lại phí 200 rupiah (1,4 cent) cản trở một phần mở rộng.

Người Mỹ và Châu Âu sử dụng nhiều nhựa hơn bình quân đầu người so với người châu Á nhưng các hoạt động tái chế và xử lý chất thải hiệu quả hơn. Và trong khi mặt tối của nhựa đã trở nên hiển nhiên, nhiều ứng dụng của nó vẫn cần thiết cho sức khỏe, vệ sinh và tiện lợi.

               Một người đàn ông thu gom chất thải nhựa tại một bãi rác ở Bali  (Getty Images)

Nhựa, nhựa ở mọi nơi

Trong một chuyến thám hiểm ba tháng tới Nam Cực vào đầu năm 2018, tàu Greenpeace đã xác nhận sự hiện diện của vi mô trong nước, tuyết và băng, và nhìn thấy những mảnh chất thải lớn hơn từ ngành đánh bắt cá. Các phao cũ, lưới và bạt trôi nổi giữa các tảng băng trôi.

"Ngay cả vùng hoang dã cuối cùng của thế giới cũng bị ô nhiễm với chất thải vi sinh và các hóa chất nguy hiểm kéo dài," nhà hoạt động Louisa Casson từ tổ chức Greenpeace đưa tin.

Một tiên đoán đáng buồn từ quỹ Ellen MacArthur có trụ sở tại U.K. dự kiến sẽ có nhiều nhựa hơn trong các đại dương trong vòng ba thập kỷ tới. Các chuyên gia nói tất cả các loài chim biển sẽ ăn nhựa vào năm 2050, và 600 loài sinh vật biển sẽ bị thiệt mạng.

"Nhựa không phải là động lực chính của suy giảm thủy sản, nhưng trong một tình huống bấp bênh nó góp phần áp lực không cần thiết," Jerker Tamelander, người điều hành đơn vị rạn san hô tại Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc tại Bangkok nói. "Ngay cả khi thủy sản bền vững, nhựa sẽ là một vấn đề quan trọng bởi vì khối lượng quá lớn."

Một phần của vấn đề rác thải nhựa là bị bỏ rơi, mất hoặc bị loại bỏ ngư cụ, hoặc ALDFG. Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Hoa Kỳ, cái gọi là lưới ma chiếm 10% lượng rác biển. Có khoảng 640.000 tấn lưới đánh cá bị mất hoặc bị loại bỏ trên biển, chủ yếu được làm từ nylon nặng. Chúng có thể di chuyển hàng ngàn cây số và tiếp tục "câu cá" hoặc các rạn san hô phủ kín trong nhiều thế kỷ. Người ta ước tính rằng 80% ALDFG được tìm thấy trên khắp nước Úc có nguồn gốc ở Đông Nam Á.

Trên đất liền, vấn đề chất thải nhựa ở Đông Nam Á đã trầm trọng hơn trong năm nay bởi chất thải điện tử từ các thiết bị đã qua sử dụng và hàng hóa trắng cũ chứa một lượng lớn nhựa cứng, đặc biệt là vỏ bọc. Nhựa cứng trong linh kiện điện tử thường được xử lý bằng chất chống cháy brom, nhiều loại đã bị cấm ở Mỹ và Châu Âu sau khi nghiên cứu tìm thấy liên kết đến một loạt các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Trung Quốc bộ vi xử lý thương mại lớn nhất thế giới của chất thải điện tử từ trong và ngoài nước đã thực hiện một lệnh cấm nhập khẩu từ Mỹ và châu Âu trong năm nay. Nó bị choáng ngợp bởi những gì nó từng hy vọng sẽ là một ngành công nghiệp thù lao lớn. Nhập khẩu chất thải điện tử ở các nước như Thái Lan và Malaysia đã tăng lên kể từ đó.

   Một người đàn ông ngồi giữa đống nhựa và chất thải khác trên bãi biển ở Munbai, Ấn Độ. (Ảnh: Akira Kodaka)

Shunichi Honda, một cán bộ chương trình của UNEP tại Nhật Bản, tin rằng cần phải nỗ lực để kích thích năng lực xử lý cục bộ của tất cả các chất thải nếu các mục tiêu của một hiệp ước của Liên Hợp Quốc năm 1989, Công ước Basel về kiểm soát các chuyển động xuyên biên giới và chất thải phải đạt được.

"Một số quốc gia ở châu Á không có phương tiện thích hợp để xử lý chất thải điện tử", Honda nói với Nikkei. "Chúng tôi thực sự phải suy nghĩ về các ưu đãi kinh tế, và cách một quốc gia có thể đối phó với chất thải điện tử."

Trả lời chậm

ASEAN chỉ có thể thức dậy với cuộc khủng hoảng môi trường khốc liệt này. Vào đầu tháng 7, Ban thư ký của nhóm ở Jakarta vô tình xác nhận phản ứng chậm chạp của mình với một thông cáo báo chí có tựa đề: "ASEAN tham gia phong trào để đánh bại ô nhiễm nhựa."

Lim lưu ý rằng ASEAN không có chiến dịch chính thức hoặc cơ chế khu vực nào để buộc 10 quốc gia thành viên ASEAN phải giải quyết vấn đề này. "Ô nhiễm không thể được giải quyết ở cấp quốc gia một mình, khi các mảnh vỡ biển di chuyển qua các ranh giới chính trị", Lim nói.

Cô hy vọng các quan chức môi trường cao cấp họp tại Singapore vào cuối năm nay sẽ "chính thức hóa việc áp dụng bảo vệ đa dạng sinh học ven biển và biển như một ưu tiên cho trung tâm."

Nhưng hiện tại, phản ứng tập thể đối với vấn đề về nhựa ở Đông Nam Á là không rõ ràng, không đầy đủ và thiếu sự phối hợp.

Brunei có kế hoạch cấm túi nhựa hoàn toàn vào năm 2019, và một số nhà cung cấp ở Philippines đã gắn một chiến dịch "mang túi riêng của bạn". Malaysia đã chống lại các thùng chứa polystyrene và đẩy mạnh tái chế rác thải sinh hoạt, nhưng các hộ gia đình tiếp tục sử dụng túi nhựa mua sắm và cho rác đi vào các bãi rác trong trường hợp không có lò đốt.

Thái Lan có một số chương trình nhận thức về nhựa, tuy nhiên nhiều trạm bán nhiên liệu vẫn tiếp tục các chiêu thức kinh doanh bằng cách tặng các chai nước từ nhựa đóng chai dùng 1 lần miễn phí cho lái xe.

Các trang trại sò ốc Sriracha, thị trấn ven biển Thái Lan đã cho thế giới nước sốt ớt tương tự của nó, đang tràn ngập với nhựa. Trong đất liền, chó và khỉ lục lọi trong đống rác bị lật đổ, nhựa phân tán theo gió thổi khắp nơi.

Người ta ước tính rằng Thái Lan thất bại trong việc quản lý hơn một phần ba số 27 triệu tấn chất thải nó tạo ra mỗi năm. Phần lớn điều này kết thúc trong các con sông và kênh rạch đổ ra biển, đặc biệt là trong mùa mưa - lên tới 60.000 tấn mỗi năm, Cục Tài nguyên Biển và Bờ biển ước tính.

Hòn đảo nghỉ dưỡng "hoang sơ" của Koh Taohas là một ngọn núi rác 45.000 tấn. Maya Bay Phuket, nơi bộ phim Leonardo DiCaprio "The Beach" được quay, đã bị đóng cửa trong bốn tháng để phục hồi từ thái quá du lịch và ô nhiễm. Koh Larn ngoài Pattaya nhận 10.000 lượt khách mỗi ngày và tích lũy được 50.000 tấn rác.

    Trẻ em trôi nổi trên một chiếc bè tạm thời khi chúng thu thập các chai nhựa có thể tái chế dọc theo bờ biển Vịnh Manila ở Philippines.© Reuters

Các nước khác đã có bài học trong cách tiếp cận của họ về các túi nhựa. Maharashtra, chiếm khoảng 15% tổng sản phẩm quốc nội của Ấn Độ, là tiểu bang thứ 20 của Ấn Độ giới thiệu một số hình thức cấm túi nhựa. Vào ngày 23 tháng 6, nó áp đặt lệnh cấm trên bao nylon, chai, chén dùng một lần, đĩa, dao kéo, bao bì và hộp đựng polystyrene.

Với các công ty như Coca-Cola và Amazon, chính quyền tiểu bang đã dành một tuần sau đó cho các chai nước uống hơn 200 mL, bao bì y tế, vật liệu gói dày hơn 50 micromet và túi rác. Hầu hết các cửa hàng ở Mumbai, thủ phủ của tiểu bang, cho đến nay đều tuân theo lệnh cấm, và cung cấp túi giấy hoặc túi giấy tại quầy tính tiền.

Sử dụng một lần, vứt bỏ

Từ năm 1970 đến năm 2016, Singapore đã tăng gấp 7 lần lượng phát sinh chất thải rắn lên tới 8.559 tấn / ngày. Chỉ với một phương án bãi rác, nó đã mở một trong những nhà máy đốt lớn nhất thế giới vào năm 2000 với công suất 4.320 tấn mỗi ngày. Mitsubishi Heavy Industries, được xây dựng cơ sở chỉ trong 38 tháng, kể từ đó đã mở một cơ sở khu vực tại Singapore và thấy cơ hội kinh doanh đáng kể trong khu vực.

Lò đốt rác thải từ năng lượng có ưu điểm là tụ tập chất thải cồng kềnh và giảm chất thải thành tro bằng cách sử dụng năng lượng tự tạo ra; năng lượng dư thừa được tạo ra bởi tua-bin hơi nước sau đó có thể được bán cho lưới điện quốc gia. Khi bãi rác trở nên đầy hơn, nhiều lò đốt có khả năng xuất hiện trong khu vực.

Thái Lan vận hành lò đốt ở Phuket, Songkhla và Phitsanulok, chứ không phải Bangkok. Năm ngoái, cả nước đã tạo ra 171 megawatts từ chất thải, tương đương 1,7% trong tổng số 10.013 MW. Mục tiêu khiêm tốn cho năm 2036 là 550 MW, hay 2,8%, theo Cục Phát triển Năng lượng thay thế và hiệu quả.

    Một dãy chai có thể tái chế được chất đống ở Làng Xá Cầu, bên ngoài Hà Nội.© Reuters

Lò đốt được thiết kế và vận hành đúng cách có thể đốt cháy nhựa ở nhiệt độ chính xác, xử lý các sản phẩm phụ nguy hiểm như dioxin và oxit nitơ, và lọc ra các khói độc hại khác. Về mặt tiêu cực, chúng tạo ra carbon dioxide, góp phần làm nóng lên toàn cầu.

Tamelander tin rằng lò đốt không nên được coi là thuốc chữa bách bệnh. "Là một chiến lược chuyển đổi sang một xã hội chất thải thấp hơn, lò đốt chắc chắn có vai trò để sử dụng", ông nói. "Chúng ta hoàn toàn phải giảm phát thải, tăng tái chế - và có hiệu quả ngăn chặn dòng chảy của nhiên liệu cho những lò đốt."

Quản lý tốt hơn và tái chế hiệu quả hơn rõ ràng sẽ là cốt lõi để giải quyết cuộc khủng hoảng nhựa thải của thế giới. Theo Cơ quan Môi trường Quốc gia Singapore, tỷ lệ tái chế nhựa trong năm 2017 chỉ là 6% trong số 763.400 tấn chất thải nhựa được xử lý.

Trên toàn cầu, Quỹ Ellen MacArthur ước tính chỉ có 14% nhựa được tái chế, và khoảng 80 tỷ đô-la và 120 tỷ đô la bị mất mỗi năm để sử dụng một lần. Nền tảng ước tính rằng một phần ba của tất cả các bao bì nhựa bị rò rỉ vào hệ sinh thái.

Nhựa chứa hóa chất, kim loại nặng và các hợp chất được biết là có hại cho con người, nhưng hậu quả của việc ăn từ một chuỗi thức ăn bị ô nhiễm biểu hiện vẫn chưa rõ ràng. Và đây là nơi tác động lâu dài nhất của cuộc khủng hoảng nhựa ngày nay, theo Michael Gross, một nhà văn khoa học ở Oxford chia sẻ:

" Dạ dày của các loài chim biển chứa đầy chất thải nhựa và rùa bị vướng vào túi nhựa đã trở thành biểu tượng của vấn đề rác biển, nhưng tác động ở quy mô nhỏ hơn, ít nhìn thấy thậm chí còn nghiêm trọng hơn, và khoa học chỉ mới bắt đầu khám phá vấn đề này, "

Tamelander cho biết vi mô thường được tìm thấy trong các mẫu mô của bộ lọc thức ăn như trai và trong thịt cá, nhưng cần nghiên cứu thêm để xác định "mức độ nguy hiểm cho sức khỏe con người ở mức độ nào".

"Nhựa có ở trong cá và con người hấp thụ chúng, nó tạo một áp lực thêm ở trên và vượt ra ngoài những gì chúng tôi đã có", ông nói. "Nó có gây hại cho chúng ta nhiều hơn không? Có nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời, và tôi không chắc câu trả lời sẽ là câu trả lời chúng ta muốn."

Báo cáo này được thực hiện bởi Erwida Maulia ở Jakarta, Rosemary Marandi và Ken Koyanagi ở Mumbai, Cliff Venzon ở Manila, Gwen Robinson ở Bangkok, Justina Lee ở Singapore và CK Tan ở Kuala Lumpur

Nguồn tại: https://asia.nikkei.com/Spotlight/Cover-Story/Asian-plastic-is-choking-the-world-s-oceans

Dịch bởi: Sola

Sự cống hiến của Payeng đối với mảnh đất này bắt đầu vào năm 1979 sau khi một trận lũ lụt đã để lại một lượng lớn rắn chết, tiếp đó là hạn hán và khô cằn khiến các loài động vật không thể tồn tại tại đây. Payeng đã khóc khi chứng kiến cảnh tượng này.

Ông đã bắt đầu trồng từ những cây con với mục đích tạo nơi trú ẩn và bóng râm cho động vật. Cuối cùng, với hàng chục năm nuôi dưỡng và trồng trọt, rừng đã phát triển thành hàng ngàn giống cây. Hiện nay, nó được gọi là rừng Molai, được đặt tên theo Payeng.

Mãi cho đến năm 2008 khi các quan chức Ấn Độ lần đầu tiên biết đến những nỗ lực của Payeng. Họ đã đặt cho ông tên là Forest Man và cuối cùng ông được công nhận vì những hành động của ông và được trao tặng Padma Shri vào năm 2015 - giải thưởng dân sự cao thứ tư ở Ấn Độ.

Payang và gia đình vẫn sống và chăm sóc rừng cho tới tận hôm nay, ông nói: " Chặt tôi trước khi bạn muốn chặt cây của tôi ". Dưới đây là đoạn video ngắn nói về câu chuyện của ông để hiểu thêm làm thế nào một người trồng một khu rừng 

Đây là những gì bạn có thể làm cho rừng ? Liệu nó có đủ để tạo cho bạn nguồn cảm hứng?

Cộng đồng Green Trees đang đứng trước tình trạng khai thác rừng không bền vững - một trong những mối đe dọa lớn nhất cho tương lai của rừng và khí hậu của chúng ta.

Đã đến lúc phải hành động để bảo vệ rừng khỏi nạn phá rừng và khai thác rừng không bền vững. Đứng lên cho rừng và khí hậu của chúng ta: kêu gọi sự phá rừng bằng không vào năm 2020.

Green Trees ( Sola )

Tại Đài Loan, sau khi nhà máy Formosa bắt đầu chính thức đi vào hoạt động từ năm 1998. Chỉ sau 5 năm hoạt động đã gây ra hàng loạt các thảm họa môi trường biển, hủy hoại toàn bộ hệ sinh thái và các loài động vật. Thêm 5 năm sau đó, thì xuất hiện hàng loạt những ngôi làng ung thư thuộc các xã như Đài Tây, Đông Thế, Luân Bội, Tứ Hồ, Bao Trung và Mạch Liêu.

Hàng trăm, hàng nghìn cuộc biểu tình tại Đài Loan diễn ra trong suốt 20 năm để phản đối nhà máy Formosa đang hàng giờ hủy diệt mầm sống tại đó. Với tham vọng không dừng Formosa đã luôn tìm mọi cách thức để lừa đảo và mị dân. Trong khuôn viên nhà máy, họ xây dựng khu trưng bầy những hình ảnh và phòng thí nghiệm chứng mình nước xả thải của họ đạt tiêu chuẩn và không hại tới các loài sinh vật biển. 

Còn ngoài biển họ xây những kè bằng bê tông cao, họ tuyên truyền về việc phát huy tính hiệu quả chắn các độc tố từ rác thải của nhà máy với người dân địa phương tại đây. 

                    Hình ảnh: Chụp những bờ kè tại khu vực nhà máy Formosa Đài Loan ( Sola )

Khi phỏng vấn ông Liou, một người dân sống tại đó. Ông Liou nói: " Không một ai trong chúng tôi tin vào những gì Formosa tuyên bố, và càng không tin vào những cái kè chắn đó. Chưa nhắc tới các yếu tố thời tiết như mưa bão, chỉ cần nói tới các dòng chảy dưới biển, làm sao Formosa dám khẳng định nó an toàn tuyệt đối". Và thực tế đã chứng minh, sau hơn 20 năm hoạt động với kè và lời hứa hẹn thì biển Đài Loan giờ chỉ là bùn độc và bốc mùi hôi thối.

Chính Phủ Đài Loan dưới sức ép của các tổ chức dân sự cũng như người dân đã siết chặt tất cả các dự án có tác động xấu tới môi trường. Và thế là Formosa không thể nào tác động tới Chính Phủ Đài Loan để có cấp phép mở rộng nhà máy. Formosa bắt đầu chuyển hướng sang các nước Đông Nam Á, nơi có những quốc gia nghèo, đang phát triển với tiêu chuẩn cấp phéo thấp, mong muốn hút nguồn vốn đầu tư. Và Việt Nam là một trong những quốc gia được nhắm tới.

Tại Việt Nam, một đất nước với hệ thống pháp luật lỏng lẻo, đội ngũ quan chức tham nhũng lớn, đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho sự phát triển của Formosa cùng bản hợp đồng thuê đất lên tới 70 năm. Sau hơn một năm từ khi Formosa gây ra thảm họa trên biển miền Trung, kinh tế Việt Nam sụt giảm mạnh vì đánh mất đi nguồn thu từ biển. Đi kèm theo đó là nạn thất nghiệp, hàng loạt doanh nghiệp lao đao trong vô vọng. Nhưng mọi chuyện dường như chưa chấm dứt, người dân Việt Nam một lần nữa phải bàng hoàng trước thông tin để xử lí lượng xỉ khổng lồ lên đến hàng chục triệu m3 trong quá trình luyện thép, Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Cty Formosa) đã hoàn tất được việc xây một hệ thống kè lấn biển để chôn lượng xỉ thải lên tới hàng chục triệu tấn.

Một lần nữa, những lời hứa hẹn tại Đài Loan được lặp lại ở Việt Nam khi xây dựng những cái kè: "Bãi chứa xỉ này áp dụng theo công nghệ đã được sử dụng thành công trên thế giới, đảm bảo không gây ô nhiễm đối với môi trường nước biển. Trong bãi xỉ lấn biển được xây dựng đảm bảo không làm ô nhiễm nước biển. Bãi xỉ lấn biển này có đê bê tông và lưới lọc nước xung quanh, nước mưa không thể trần qua bãi xỉ vì đê có độ cao hơn 6m”.( Nguồn từ Tiền Phong)

Ông Hoàng Văn Thức- Phó tổng cục trưởng tổng cục Môi Trường- Bộ TN&MT nói: "Ông mong muốn xã hội có cái nhìn rộng lượng hơn với Formosa và tin tưởng vào các cơ quan chức năng có trách nhiệm trong vấn đề môi trường Formosa. Trong trường hợp Formosa có biểu hiện gian dối trong đổ xỉ thải, trong sản xuất công nghiệp có bộ quy chuẩn, để cho ra một tấn sản phẩm thì sẽ có bao nhiêu rác thải, trong đó có con số rác thải độc hại và rác thải thông thường. Định kỳ sẽ có kiểm tra, thanh tra, nếu có gian dối sẽ bị phát hiện xử lý ngay." ( Nguồn từ Tiền Phong)


Nhưng thiết nghĩ, việc ông Thức kêu gọi người dân tin tưởng Formosa, phải chăng ông đã quá lạc quan và đặt nhiều niềm tin cho Formosa. Chúng tôi chỉ muốn nói, hãy nhìn sang Đài Loan, hãy nhìn vào những gì mà người dân họ đã và đang phải gánh chịu từ hậu quả trong quá khứ. Họ đã quá thấm với những chiêu trò lừa đảo và sự dối trá trong tuyên truyền của Nhà máy Formosa. Đây là lúc các Bộ và Chính phủ Việt Nam cần tỉnh táo và không đưa ra thêm những quyết định mang tính chất hủy diệt môi trường, sự tồn của con người cũng sẽ không còn.


Green Trees ( Sola )